[Người Nuôi Tôm] – Ngành tôm Thái Lan đang kêu gọi Chính phủ nước này coi phục hồi ngành tôm là một “Chương trình nghị sự quốc gia”, nhằm tạo cú hích chính sách để gia tăng sản lượng lên 400.000 tấn và tận dụng cơ hội thị trường Hoa Kỳ trong năm 2026.

Ngành tôm Thái Lan đặt mục tiêu năng sản lượng tôm hàng năm lên khoảng 400.000 tấn (Ảnh: ST)

Theo Hiệp hội Tôm Thái Lan, mục tiêu đặt ra là nâng sản lượng tôm hằng năm từ mức hiện tại khoảng 250.000 – 270.000 tấn lên 400.000 tấn. Đề xuất này xuất phát từ bối cảnh thị trường Hoa Kỳ đang có sự dịch chuyển lớn, khi đối thủ cạnh tranh là tôm Ấn Độ phải đối mặt với mức thuế nhập khẩu vượt 60%, trong khi tôm Thái Lan chỉ chịu thuế khoảng 19%. Sự chênh lệch này được cho là có thể tạo ra khoảng trống thị trường lên tới 300.000 tấn.

Thái Lan từng là cường quốc sản xuất tôm với sản lượng hơn 600.000 tấn vào năm 2011. Tuy nhiên, ngành tôm nước này đã suy giảm mạnh trong hơn một thập kỷ qua do dịch bệnh kéo dài, chi phí sản xuất cao và cạnh tranh giá gay gắt trên thị trường quốc tế. Chủ tịch Hiệp hội Tôm Thái Lan, ông Ekapoj Yodpinit, cho biết sự sụt giảm sản lượng đã khiến Thái Lan mất khoảng 650 tỷ baht doanh thu trong vòng 13 năm.

Hiệp hội xác định năm 2026 là “năm phục hồi” của ngành tôm Thái Lan và kêu gọi Chính phủ triển khai một chương trình nghị sự cấp quốc gia nhằm khôi phục sản lượng lên tối thiểu 400.000 tấn/năm. Các kiến nghị chính bao gồm: đẩy nhanh đàm phán các hiệp định thương mại tự do với EU, Anh và Hàn Quốc; giảm thuế nhập khẩu đối với nguyên liệu thức ăn chăn nuôi chủ lực như đậu nành; cung cấp các khoản vay ưu đãi lãi suất thấp để người nuôi nâng cấp hệ thống nuôi đã lạc hậu; đồng thời tăng ngân sách nghiên cứu nhằm kiểm soát hiệu quả các bệnh nguy hiểm trên tôm.

Tuy vậy, giới doanh nghiệp cho rằng mục tiêu 400.000 tấn là rất thách thức. Ông Will Wiangchai, Giám đốc kinh doanh xuất khẩu của Siam Canadian tại Thái Lan, nhận định rằng ngoài áp lực dịch bệnh, ngành tôm nước này còn bị hạn chế bởi chi phí sản xuất cao, hệ thống nuôi già cỗi, cùng những tác động ngày càng rõ nét của môi trường và biến đổi khí hậu. Theo ông, để đạt được mức sản lượng này, Thái Lan cần những cải cách mang tính cấu trúc sâu rộng, không chỉ dừng lại ở kiểm soát dịch bệnh.

Dù Chính phủ Thái Lan đã ban hành một số chính sách hỗ trợ, thực tế trong thập kỷ qua cho thấy hiệu quả vẫn còn hạn chế. Người nuôi và doanh nghiệp tiếp tục lo ngại về việc thiếu các khoản tín dụng ưu đãi, thiếu hỗ trợ giảm chi phí thức ăn, đầu tư nghiên cứu dịch bệnh còn thấp và tiến độ đàm phán thương mại chậm, đặc biệt sau khi Thái Lan mất ưu đãi GSP với EU.

Theo Bangkok Post, trong ngắn hạn, sản lượng tôm Thái Lan năm 2025 được dự báo vẫn duy trì quanh mức 270.000 tấn, không thay đổi so với năm 2024. Từ tháng 01 đến tháng 10/2025, xuất khẩu đạt 112.000 tấn, tăng 6% so với cùng kỳ. Cả năm, xuất khẩu ước đạt 126.000 tấn, trị giá khoảng 30 tỷ baht, giảm 4 – 5% so với năm trước.

Phạm Huệ (Theo Seafoodsource)