[Người Nuôi Tôm] – Người nuôi tôm nước ngọt sẽ sớm có lựa chọn mua tôm giống cái (PL), cá con và tôm bố mẹ có trình tự gen giúp kháng bệnh tốt hơn, tỷ lệ chuyển đổi thức ăn tốt hơn và tốc độ tăng trưởng nhanh hơn.

Tôm càng xanh siêu cái (Macrobrachium rosenbergii) hậu ấu trùng có khả năng kháng bệnh tốt hơn và cải thiện năng suất. Ảnh: Darryl Jory.

Lai tạo hậu ấu trùng toàn cái

Enzootic Genetics & Innovation, một công ty có trụ sở tại Singapore, mới đây đã xây dựng một trại giống ở Thái Lan, với mục tiêu sản xuất 460 triệu con giống mỗi năm. Hiện tại, công ty đang nuôi tôm nước ngọt (Tôm càng xanh) trong các ao mô hình để giúp người nông dân hiểu được sự khác biệt giữa cách làm hiện tại và với quần thể tôm càng xanh toàn con cái do Enzootic cung cấp. Dự kiến đến năm 2022, công ty sẽ xuất bán ra thị trường với mức giá hợp lý.

Vào năm 2018, Enzootic đã tiếp cận với NRGene có trụ sở tại Israel, công ty chuyên cung cấp các công cụ để tối ưu hóa và đẩy nhanh các chương trình nhân giống cho các công ty nông nghiệp, hạt giống và thực phẩm toàn cầu. Mục tiêu là để NRGene khai thác tính dẻo dai của tôm nước ngọt và tìm ra sự chuyển đổi giới tính theo đó tôm có thể chuyển từ đực sang cái.

Glen Illing, Giám đốc điều hành của Enzootic cho biết: “Khi bạn có một quần thể tôm hỗn hợp trong một ao, những con đực sẽ có xu hướng hung dữ hơn. Chúng phát ra một chất pheromone ngăn cản những con đực khác phát triển, dẫn đến kích cỡ tôm thu hoạch không đồng đều. Các con đực có thể tấn công, ăn thịt lẫn nhau, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Ngược lại, tôm cái có tính xã hội. Chúng tôi đã tính toán rằng nếu có thể loại bỏ những con đực ra khỏi quần thể của ao, thì những con cái có thể sống thoải mái hơn, mật độ nuôi sẽ cao hơn và năng suất sẽ tăng. Điều này có thể cải thiện lợi nhuận của người nuôi lên 4 lần.”

Assaf Shechter, chủ tịch điều hành của Enzootic cho biết: “Enzootic hiện có một công nghệ được cấp bằng sáng chế cho tôm toàn cái và không có đơn vị nào khác trên thế giới có thể làm được điều này. Ở Israel, tại trung tâm nghiên cứu và phát triển của chúng tôi đang sản xuất những con giống siêu cái tạo ra những con tôm toàn cái khác. Với quần thể này, chúng tôi có thể xây dựng các trại giống sản xuất ấu trùng và con giống cho người nuôi tôm.”

Tháng 4 vừa qua, Enzootic đã ký một thỏa thuận hợp tác mới với NRGene, qua đó NRGene sẽ tạo ra một bộ gen Tôm càng xanh cho phép Enzootic chọn lọc những con vật hoạt động tốt, có khả năng chống chịu bệnh tật và tỷ lệ chuyển đổi thức ăn tốt hơn.

Tiến sĩ Gil Ronen, Giám đốc điều hành cho biết: “NRGene giúp khách hàng của mình nhân giống tôm hiệu quả hơn để đạt được mục tiêu của họ với tốc độ nhanh hơn nhiều so với phương pháp lai tạo cổ điển. Đây là thực tế phổ biến trong nông nghiệp và chăn nuôi trang trại, nhưng nó chỉ mới bắt đầu trong nuôi trồng thủy sản.

Ronen cho biết, đay là công việc phức tạp. “Đó là một bộ gen khổng lồ, hơn gấp đôi bộ gen người, và có nhiều vấn đề khác nhau. Nó giống như một thách thức lớn. Đây là cấu tạo bộ gen đầy đủ đầu tiên đối với bất kỳ loại tôm nào và nó là tài sản trí tuệ quan trọng đối với Enzooti”. Ông ước tính sẽ mất từ ​​ba đến sáu tháng để NRGene phát triển các dấu hiệu DNA tôm nước ngọt cho Enzootic, với chi phí lên tới gần 1% thẻ giá liên quan đến việc lai tạo một giống tôm mới. “Ngành công nghiệp nuôi trồng thủy sản đi sau các ngành công nghiệp khác khi nói đến chăn nuôi, và cách để bắt kịp là sử dụng các công ty có công cụ như của chúng tôi để việc nuôi trồng hiệu quả hơn, cho phép người nuôi đạt được mục tiêu của mình. Chúng tôi giúp khách hàng của mình đạt được những mục tiêu đó nhanh hơn nhiều”, ông nói thêm.

Mặc dù cả hai công ty đều không muốn tiết lộ các điều khoản hợp tác của mình, nhưng Ronen cho biết tầm nhìn của NRGene là các thỏa thuận lâu dài với khách hàng, trong đó họ sẽ nhận được tiền bản quyền từ các sản phẩm của họ, thay vì một khoản phí cho dịch vụ. Ông cho biết thêm: “Tầm nhìn tổng thể của chúng tôi là trở thành một cộng tác viên, không phải một nhà cung cấp dịch vụ. Chúng tôi muốn chia sẻ rủi ro với khách hàng. NRGene đã hoàn thành 280 dự án thành công, chúng tôi biết công nghệ của mình sắp được thương mại hóa và chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng hơn để chấp nhận những rủi ro”.

Enzootic tin rằng công nghệ đã được cấp bằng sáng chế của mình và những cải tiến về gen sau sự hợp tác mới này với NRGene sẽ tạo nên một cuộc cách mạng cho ngành tôm.

Illing cho biết: “Thái Lan có tiềm năng rộng lớn và có khả năng phát triển loại tôm này, nhưng trong tương lai Việt Nam, Indonesia, Ấn Độ, Trung Quốc và Bangladesh là những quốc gia chúng tôi hy vọng sẽ mở rộng thị trường. Trong vòng 5 năm tới, công ty có kế hoạch thành lập 10 trại giống trên khắp Đông Nam Á, với chi phí 1,5 triệu USD cho mỗi trại. Ông lưu ý: “Hầu hết các quốc gia ở Đông Nam Á đều muốn mở rộng ngành công nghiệp này và chính phủ của họ đang thúc đẩy việc mở rộng đó. Chúng tôi hy vọng sẽ mang lại lợi nhuận cho ngành bằng cách tăng mật độ thả nuôi trong ao và cải thiện năng suất của vật nuôi, vì vậy người nông dân sẽ có một đối tượng nuôi hiệu quả hơn nhiều”.

Hiểu Lam (Lược dịch từ Aquaculturealliance)