Mỗi cơn mưa bất chợt sau những ngày nắng nóng không chỉ mang theo hơi nước mát lành, mà còn tiềm ẩn nguy cơ “sốc khí độc” cho ao nuôi tôm. Trong những tình huống cấp bách đó, Yucca chính là “cứu tinh” giúp bà con xử lý nhanh lượng khí độc, bảo vệ sức khỏe đàn tôm. Nhưng sử dụng sao cho đúng, đủ và an toàn? Bài viết dưới đây sẽ giúp bà con hiểu và áp dụng Yucca hiệu quả, đặc biệt là sau mưa lớn.

Mùa mưa đến kéo theo đó là nỗi bất an đối với bà con nuôi tôm. Ảnh: Thai My

 

Vì sao sau mưa ao tôm dễ bị khí độc?

 

Đối với người nuôi tôm, những cơn mưa đầu mùa hoặc mưa kéo dài bất chợt luôn mang lại nỗi lo lớn. Mưa không chỉ làm thay đổi nhiệt độ và độ pH trong ao mà còn khiến lớp bùn đáy – nơi tích tụ các chất hữu cơ – bị xáo trộn. Hệ quả là khí độc như H₂S (hydro sulfide) và NH₃ (amoniac) bị giải phóng ra môi trường nước một cách đột ngột. Nếu không xử lý kịp thời, tôm sẽ bị sốc, bỏ ăn, nổi đầu, thậm chí chết hàng loạt chỉ trong một đêm.

Một báo cáo từ Trung tâm Khuyến nông Quốc gia năm 2023 chỉ ra rằng có đến 70% các trường hợp tôm chết đột ngột sau mưa có liên quan trực tiếp đến sự bùng phát khí độc trong ao, đặc biệt là khí H₂S. Đây là một cảnh báo thực sự cho bà con vùng nuôi khi bước vào mùa mưa.

 

Dấu hiệu nhận biết ao tôm đang gặp vấn đề khí độc

 

Sau một cơn mưa, bà con nên quan sát kỹ mặt nước và biểu hiện của đàn tôm để kịp thời xử lý nếu có hiện tượng bất thường. Nước ao chuyển màu đen hoặc xanh đen ở đáy, xuất hiện mùi hôi như trứng thối, pH trong nước giảm mạnh và tôm có biểu hiện bơi lờ đờ, nổi đầu, không bám đáy là những dấu hiệu rõ ràng cho thấy ao đang bị khí độc tấn công. Nếu tôm tụ lại một chỗ, bỏ ăn hoặc kém linh hoạt, bà con không nên chần chừ mà cần nhanh chóng có biện pháp “giải độc” cho ao.

Tôm nổi đầu và bơi yếu sau mưa – dấu hiệu điển hình của hiện tượng khí độc bùng phát trong ao nuôi. Ảnh: LUCAGA

 

Yucca – Giải pháp cấp cứu đáng tin cậy cho ao tôm mùa mưa

 

Trong những tình huống khẩn cấp như vậy, Yucca từ lâu đã được bà con xem như “phao cứu sinh” giúp giải độc ao nuôi nhanh chóng. Được chiết xuất từ cây Yucca schidigera – loài cây có nguồn gốc từ Mexico – sản phẩm này chứa hoạt chất saponin có khả năng hấp thụ mạnh các loại khí độc như NH₃ và H₂S. Khi được đưa vào ao, Yucca giúp trung hòa các khí độc này, đồng thời hỗ trợ cải thiện chất lượng nước, giảm mùi hôi và tăng lượng oxy hòa tan.

Nhiều nghiên cứu đã khẳng định hiệu quả của Yucca. Theo Viện Nuôi trồng Thủy sản II (2022), chỉ sau 24 giờ sử dụng đúng liều lượng, Yucca có thể làm giảm đến 70% nồng độ khí H₂S trong môi trường ao nuôi – một con số rất đáng kể, nhất là trong điều kiện mưa dầm kéo dài.

 

Sử dụng Yucca thế nào cho đúng cách và hiệu quả?

 

Ngay sau mưa, nếu phát hiện dấu hiệu khí độc hoặc đơn giản chỉ là để phòng ngừa, bà con nên tiến hành xử lý ao bằng Yucca càng sớm càng tốt – lý tưởng nhất là trong vòng 1 – 2 giờ đầu sau mưa. Thời điểm tạt Yucca tốt nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát, khi tôm ít hoạt động và nước ổn định.

Về liều lượng, tùy vào mức độ ô nhiễm và dạng sản phẩm (nước hoặc bột), bà con có thể dùng từ 1 – 2 lít Yucca dạng nước hoặc 500g – 1kg Yucca dạng bột cho mỗi 1.000m³ nước. Trong những trường hợp khẩn cấp, liều có thể được tăng lên 1.5 lần để đẩy nhanh quá trình trung hòa khí độc. Yucca nên được hòa tan với nước sạch trước khi tạt đều xuống ao. Đồng thời, bà con cũng nên bật quạt nước liên tục trong vòng 6 – 8 giờ sau đó để giúp sản phẩm khuếch tán đều, phát huy tối đa hiệu quả.

Pha Yucca với nước sạch và tạt đều khắp ao giúp tăng hiệu quả hấp thu khí độc trong nước. Ảnh: Khoa thủy sản

 

Kết hợp Yucca với tăng cường oxy và kiểm soát đáy ao

 

Tuy Yucca là giải pháp hữu hiệu trong cấp cứu khí độc, nhưng để quản lý môi trường ao ổn định về lâu dài, bà con không nên bỏ qua yếu tố oxy và chất lượng đáy ao. Sau mưa, lượng oxy hòa tan thường sụt giảm mạnh do quá trình phân hủy chất hữu cơ bị kích hoạt. Lúc này, bà con cần bật quạt nước, chạy sục khí đáy để đảm bảo cung cấp đủ oxy cho đàn tôm. Ngoài ra, bổ sung vi sinh hiếu khí hoặc các chế phẩm sinh học có lợi cũng là cách tốt để phân hủy chất hữu cơ đáy ao, giảm nguy cơ phát sinh khí độc.

Trồng cây thủy sinh như rau muống nước quanh bờ ao giúp ổn định hệ vi sinh và hấp thu khí độc hiệu quả. Ảnh: Farm Vina

 

Chọn Yucca chuẩn – đừng ham rẻ mà “tiền mất tôm cũng mất”

 

Hiện nay, thị trường có rất nhiều sản phẩm mang tên Yucca nhưng chất lượng khác nhau rất lớn. Để đảm bảo hiệu quả khi sử dụng, bà con nên lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, có chứng nhận kiểm định của cơ quan thú y hoặc ngành thủy sản. Tránh dùng sản phẩm không nhãn mác, không ngày sản xuất – vì không những không có tác dụng mà còn có thể làm xấu thêm tình trạng nước ao.

Trong nghề nuôi tôm, không ai tránh khỏi rủi ro, nhất là khi thời tiết ngày càng khó lường. Nhưng với sự chuẩn bị tốt, hiểu biết và sử dụng đúng sản phẩm như Yucca, bà con hoàn toàn có thể chủ động ứng phó với khí độc sau mưa. Yucca không phải là phép màu, nhưng nếu dùng đúng lúc, đúng cách, nó sẽ là “người bạn” đắc lực giúp bà con bảo vệ đàn tôm trước những biến động bất ngờ từ thời tiết.

Và cũng đừng quên: để Yucca phát huy hết công dụng, việc kết hợp với quản lý chất lượng đáy ao, duy trì hệ vi sinh có lợi và kiểm soát lượng thức ăn trong ao là những điều không thể thiếu. Chăm ao như chăm vườn – kỹ lưỡng từ đầu mới mong cuối mùa thu được vụ tôm khỏe mạnh, đạt sản lượng cao.

Nguồn: Hòa Thy (Tepbac.com)