Đối với ngành thuỷ sản Việt Nam, sự phát triển bền vững không còn là lựa chọn, mà là con đường duy nhất để giữ vững vị thế xuất khẩu, đảm bảo sinh kế cho hàng triệu người dân ven biển.

TS. Lê Thái Hà phát biểu khai mạc sự kiện, khẳng định tầm quan trọng của kết nối các bên liên quan để thúc đẩy phát triển bền vững thực chất trong ngành thủy sản.

Đó là chia sẻ của bà Nguyễn Thị Thu Sắc – Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) tại Hội thảo “Phát triển bền vững ngành Thủy sản” ngày 7/6/2025, tại TP Nha Trang, nhân hưởng ứng Ngày Đại dương Thế giới (8/6) và chiến dịch “Cùng hành động vì biển xanh”. Hội thảo do VASEP phối hợp với Quỹ Vì tương lai xanh – Tập đoàn Vingroup tổ chức, với sự tham gia của hơn 150 đại diện doanh nghiệp, nhà khoa học, cơ quan quản lý và ngư dân.

 

 

 

Đổi mới công nghệ – Chìa khóa chuyển mình

Hội thảo “Phát triển bền vững ngành Thủy sản” có sự góp mặt của đại diện Cục Thủy sản, Kiểm ngư, Sở Nông nghiệp & Môi trường Khánh Hòa, các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực thủy hải sản, viện nghiên cứu, trường đại học, cùng doanh nghiệp đầu ngành và ngư dân địa phương.

Đây là một trong những diễn đàn đa phương hiếm hoi tập trung thảo luận thực chất về chiến lược phát triển thủy sản – lĩnh vực đang chịu sức ép lớn từ biến đổi khí hậu, suy giảm đa dạng sinh học và yêu cầu hội nhập các tiêu chuẩn xuất khẩu bền vững.

TS. Lê Thái Hà, Giám đốc Điều hành Quỹ Vì tương lai xanh, nhấn mạnh: “Thủy sản không chỉ là ngành kinh tế mũi nhọn mà còn là thước đo sức khỏe của hệ sinh thái biển. Thách thức hiện nay không chỉ là tăng trưởng mà là phát triển hài hòa giữa kinh tế, môi trường và an sinh. Chuyển đổi xanh cần sự đồng kiến tạo – nơi tri thức, sáng kiến và nguồn lực hội tụ”.

Sự kiện được tổ chức trong bối cảnh Quyết định 911/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về kiểm soát ô nhiễm môi trường thủy sản chính thức đi vào cuộc sống. Mục tiêu kép là vừa nâng cao năng lực cạnh tranh của thủy sản Việt, vừa giảm thiểu phát thải và bảo vệ biển.

Với lợi thế gần 500km bờ biển sau khi sáp nhập với Ninh Thuận, Khánh Hòa được đánh giá là địa phương “nắm giữ chìa khóa” chuyển đổi xanh trong ngành thủy sản.

PGS.TS. Nguyễn Chu Hồi, Phó chủ tịch thường trực Hội thuỷ sản Việt Nam (VINAFIS), cùng các chuyên gia trao đổi chuyên sâu về các giải pháp đổi mới sáng tạo xây dựng chuỗi cung ứng xanh cho ngành.

Theo số liệu từ UBND tỉnh Khánh Hoà, kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm 2024 đạt 729 triệu USD, chiếm hơn 41% tổng xuất khẩu toàn tỉnh. Tuy nhiên, tình trạng khai thác ven bờ quá mức, rác thải nhựa, thiếu quy trình nuôi bền vững đã gây tác động không nhỏ tới môi trường biển.

Hướng tới giải bài toán phát triển kinh tế bền vững song hành với bảo vệ môi trường, ông Nguyễn Duy Quang, Giám đốc Sở Nông nghiệp & Môi trường Khánh Hòa, chia sẻ mô hình nuôi biển công nghệ cao ngoài khơi ứng dụng lồng HDPE, sử dụng hệ thống camera giám sát và định vị. Giải pháp do Quỹ Thiện Tâm (Tập đoàn Vingroup) hỗ trợ, đang bước đầu cho thấy hiệu quả rõ rệt, vừa giảm rủi ro thiên tai, vừa tăng sản lượng và hạn chế xả thải.

Ông Nguyễn Duy Quang, Giám đốc Sở Nông nghiệp & Môi trường tỉnh Khánh Hòa chia sẻ về mô hình “Nuôi biển công nghệ cao” nhằm nâng cao năng suất mà vẫn đảm bảo phát triển bền vững.

Đề xuất đổi mới mô hình nuôi và chế biến, TS. Phạm Anh Tuấn, Nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, Ủy viên Ban chấp hành Hội Thủy sản Việt Nam (VINAFIS), chia sẻ công nghệ nuôi tôm 2 giai đoạn giảm kháng sinh, ao nuôi cá tra chạy năng lượng mặt trời, mô hình nuôi tuần hoàn (tôm – rong – cá), giúp giảm phát thải và nâng hiệu quả kinh tế.

Trong khi đó, PGS. TS. Lê Minh Hoàng, Viện trưởng Viện Nuôi trồng thủy sản – Trường Đại học Nha Trang, lại nhấn mạnh vai trò của kỹ thuật tuần hoàn, kinh tế tuần hoàn và liên kết chặt chẽ giữa viện – doanh nghiệp – địa phương trong việc tăng năng suất và bảo vệ tài nguyên.

Từ góc nhìn từ thực tiễn của doanh nghiệp sản xuất, bà Lê Thị Dịu Minh – Phó TGĐ CTCP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú cho biết doanh nghiệp đang áp dụng nguyên liệu bền vững trong thức ăn, tích hợp công nghệ tuần hoàn khép kín, tái sử dụng phụ phẩm và giảm phụ thuộc khai thác tự nhiên.

Ủng hộ các giải pháp trên, ông Nguyễn Hoài Nam – Tổng Thư ký VASEP, kiến nghị Nhà nước sớm hoàn thiện chính sách hỗ trợ chuyển đổi xanh, đầu tư vào hạ tầng nuôi hiện đại và thúc đẩy chuỗi liên kết vùng trong sản xuất – tiêu thụ.