[Người Nuôi Tôm] – Sự gia tăng của các bệnh trong nuôi tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) đã thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm các giải pháp thay thế kháng sinh an toàn và hiệu quả, trong đó probiotics, prebiotics đóng vai trò quan trọng.

 

Giới thiệu

Prebiotics có khả năng nâng cao miễn dịch của vật chủ bằng cách kích thích sự phát triển của lợi khuẩn trong đường ruột. Các protein đơn bào, như vi tảo và nấm men, đặc biệt là Saccharomyces cerevisiae, được sử dụng làm phụ gia thức ăn và đã chứng minh khả năng cải thiện miễn dịch và tăng trưởng ở động vật thủy sản. Thêm vào đó, các sản phẩm lên men từ nấm men (Postbiotic) chứa các dưỡng chất thiết yếu và các thành phần như β-glucan đã được chứng minh giúp tăng cường miễn dịch ở cá. Nghiên cứu này nhằm đánh giá tác động của việc bổ sung Postbiotic vào khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng để cải thiện tăng trưởng, đáp ứng miễn dịch và khả năng kháng bệnh, từ đó cung cấp thông tin giá trị cho việc nâng cao miễn dịch ở tôm thông qua các chiến lược dinh dưỡng.

 

Vật liệu và phương pháp nghiên cứu

Thử nghiệm được tiến hành bằng cách bổ sung 0 (đối chứng), 0.1%, 0.2% và 0.3% Bioyeastar (sản phẩm Postbiotic từ Công ty TNHH Công nghệ Quốc tế Enhalor Bắc Kinh) vào thức ăn cơ bản, tạo ra bốn khẩu phần thử nghiệm có hàm lượng đạm không đổi: Y0, Y0.1, Y0.2 và Y0.3. Thành phần nguyên liệu và hàm lượng dinh dưỡng của các khẩu phần cũng được phân tích (Bảng 1). Nguyên liệu thô được nghiền, sàng, và cân chính xác trước khi ép viên. Thức ăn được phơi khô, đóng gói và bảo quản ở -20oC đến khi sử dụng.

Bảng 1: Thành phần và mức dinh dưỡng của thức ăn thí nghiệm (tính trên vật chất khô)

1) Chứa các chất sau trong mỗi kg: thiamine hydrochloride 25,50 g, riboflavin 25,00 g, pyridoxine hydrochloride 50,00 g, VB12 0,10 g, VK 5,00 g, VE 99,00 g, retinyl acetate 10,0 g, VD 50 g, axit nicotinic 101,00 g, D – canxi – pantothenate 61,00 g, biotin 25,00 g, axit folic 6,25g, Inositol 153,06 g, VC 0,30 g, choline cloride 0,30 g, chất chống oxy hóa 0,50 g, Met 0,50 g, xenluloza 381,84 g.

2) Chứa các chất sau trong mỗi kg hỗn hợp khoáng: FeC6H5O7, 13,71 g, ZnSO4.7H2O 28,28 g, MgSO4.7H2O 0,12 g, MnSO4.H2O 12,43 g, CuSO4.5H2O 19,84 g, CoCl2.7H2O 4,07 g , KI 0.03g, KCl 15,32 g, Na2SeO3 0,02 g, Ca(H2PO4)2.H2O 28,00 g, xenluloza 878,18 g.

 

Tôm giống được cung cấp bởi Công ty TNHH Giống Thủy sản Zhanjiang Yuehai và được nuôi tại Cơ sở Nghiên cứu Sinh học Biển Đông Hải của Đại học Hải dương Quảng Đông. Tôm được chia thành bốn nhóm và cho ăn các khẩu phần thử nghiệm tương ứng. Quá trình cho ăn, thay nước và kiểm soát các điều kiện môi trường được theo dõi chặt chẽ trong suốt thời gian thí nghiệm.

Việc thu thập mẫu để đo các chỉ số tăng trưởng (tỷ lệ tăng trọng WGR, tốc độ tăng trưởng đặc thù SGR, hiệu quả sử dụng protein PER và hệ số sử dụng thức ăn FCR) và xác định thành phần hóa học của thịt tôm được thực hiện vào tuần thứ 8 của thí nghiệm. Mẫu huyết tương và gan tụy cũng được thu thập để phân tích các chỉ số miễn dịch. Hoạt tính phenoloxidase (PO) được đánh giá bằng phương pháp Asda đã sửa đổi, trong khi các hoạt tính alkaline phosphatase (ALP), lysozyme (LSZ), superoxide dismutase (SOD) và peroxidase (POD) được xác định bằng các phương pháp tương ứng.

Sau 8 tuần bổ sung Postbiotic, tôm được cảm nhiễm với vi khuẩn Vibrio harvei để đánh giá khả năng kháng bệnh. Số lượng tôm chết hàng ngày trong vòng 7 ngày thí nghiệm được ghi nhận.

Số liệu được xử lý thống kê bằng phần mềm SPSS 17.0 cho phân tích phương sai 1 nhân tố (Oneway ANOVA) với kiểm định Duncan để đánh giá sự khác biệt giữa các trung bình của các nghiệm thức. Mức độ ý nghĩa được đặt ở P < 0.05, nhằm đánh giá tác động của các nồng độ Postbiotic khác nhau đến tăng trưởng và đáp ứng miễn dịch ở tôm.

 

Kết quả nghiên cứu

Bảng 2. Ảnh hưởng của Bioyeastar lên tăng trưởng của L. vannamei

Các giá trị trong cùng 1 hàng có ký tự khác nhau thì khác biệt có ý nghĩa thống kê (p>0,05)

 

Nghiên cứu đánh giá tác động của Postbiotic đến tăng trưởng, thành phần thịt, các chỉ số miễn dịch và khả năng đề kháng của tôm đối với V. harvei.

Nhóm Y0.1 cho thấy tỷ lệ tăng trọng, tốc độ tăng trưởng đặc thù và hiệu quả sử dụng protein cao hơn, đồng thời hệ số thức ăn thấp hơn so với nhóm Y0.2 (Bảng 2).

Phân tích dinh dưỡng thịt tôm cho thấy hàm lượng protein thô ở các nhóm Y0.1, Y0.2 và Y0.3 cao hơn so với nhóm Y0, trong đó Y0.1 đạt giá trị cao nhất.

Bảng 3. Ảnh hưởng của Bioyeastar lên tăng trưởng của L. vannamei

 

Postbiotic cũng có tác dụng cải thiện các chỉ số miễn dịch, với hoạt tính PO, ALP, LSZ và SOD cao hơn trong huyết thanh của các nhóm có bổ sung Bioyeastar so với đối chứng.

Bảng 4. Ảnh hưởng của Bioyeastar lên các chỉ số miễn dịch của L. vannamei

 

Sau 7 ngày cảm nhiễm với V. harvei, nghiệm thức bổ sung 0.1 và 0.2% Bioyeastar có tỷ lệ chết thấp so với các nhóm đối chứng và nhóm Y0.3.

Hình 1. Tỷ lệ chết tích lũy của tôm thẻ chân trắng ở các nghiệm thức cho ăn thức ăn bổ sung Bioyeastar sau khi cảm nhiễm với vi khuẩn V. harvei

Kết luận

Nghiên cứu cho thấy việc bổ sung sản phẩm Bioyeastar vào chế độ ăn của L. vannamei không chỉ cải thiện tăng trưởng mà còn nâng cao đáp ứng miễn dịch chống lại V. harveyi, với nồng độ 0.2% đạt tỷ lệ sống cao nhất. Postbiotic nói chung và Bioyeastar nói riêng có thể trở thành một phụ gia thức ăn hữu ích cho tôm thẻ chân trắng.

Ánh Dương Khang