Năm khó khăn 2021 đã đi qua, các doanh nghiệp ngành tôm Sóc Trăng vẫn có được thành công lớn với giá trị kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỉ USD. Bài học kinh nghiệm cho một năm vượt khó thành công được doanh nghiệp lý giải là do có sự chủ động trong việc thích ứng an toàn.

Năm 2021, ngoài khó khăn trong việc bảo đảm an toàn phòng, chống dịch, các doanh nghiệp còn đương đầu khó khăn do chuỗi cung ứng ít nhiều bị gián đoạn, logistics mất cân đối thời gian dài, khiến chi phí vận chuyển hàng giao các thị trường xa như Hoa Kỳ, Tây Âu tăng quá mức dự tính. Do đó, bên cạnh việc chú trọng tiêu thụ thị trường gần như Nhật Bản, Hàn Quốc để giảm rủi ro chi phí vận chuyển, việc doanh nghiệp chỉ ký hợp đồng với các đơn hàng không lớn là bước đi khôn ngoan, nhất là trong giai đoạn thực hiện sản xuất 3 tại chỗ. Sự chủ động trên đã giúp doanh nghiệp kịp thời cung ứng hàng chủ động hơn, hạn chế tối đa hợp đồng bị hủy hoặc thực hiện không kịp thời.

Mặc dù khó khăn trong năm 2021 là không nhỏ và mới mẻ, nhưng nhờ có nhận định từ sớm khá phù hợp, nên các doanh nghiệp vẫn có được thành công. Theo chia sẻ của doanh nghiệp, bài học lớn trong năm 2021 là bình tĩnh, chủ động phân tích tình huống, có phán đoán (dám nghĩ) và thực thi ngay những gì đã quyết đoán (dám làm) nhằm tranh thủ mọi cơ hội có được.

Ông Hồ Quốc Lực – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta (FIMEX VN) cho biết, nhờ có sự chủ động và thích ứng tốt, công ty không chỉ vượt qua khó khăn, mà còn có thành quả hoạt động tốt nhất trong lịch sử 26 năm của mình, với sản lượng chế biến, doanh số, lợi nhuận đều tăng khoảng 15% so năm 2020. Cũng theo ông Lực, từ đầu tháng 7, Sao Ta nhận định dịch sẽ bùng phát, nên đã dọn mọi chỗ trống trong khuôn viên và mua vật dụng cho phương án sản xuất 3 tại chỗ, nên không chút lúng túng trong thời gian giãn cách xã hội. Còn về thị trường, Sao Ta nhận định thị trường tiêu thụ sẽ bị Covid-19 tác động không nhỏ, nên chủ trương ký hợp đồng nhỏ và giao hàng nhanh, nhờ đó không ứ đọng hàng có thể bị hủy và nhất là giao hàng luôn đúng hạn. Ngoài ra, Sao Ta còn huy động mọi nguồn lực thả nuôi toàn bộ ao đang có nhằm tranh thủ giá sẽ lên cao khi nguồn cung bị giới hạn do người nuôi sẽ chùng tay thả giống vụ hai.

Với biến chủng mới xuất hiện có khả năng lây lan nhanh nên có thể nói khó khăn do dịch Covid-19 vẫn chưa dừng lại đối với ngành tôm. Vì vậy, dù hiện tại Sóc Trăng đã chuyển sang trạng thái bình thường mới và lao động đã tiêm đầy đủ 2 mũi vắc xin phòng Covid-19 nhưng doanh nghiệp vẫn tiếp tục hướng dẫn, khuyến cáo người lao động cùng gia đình thực hiện nghiêm túc 5K trong sản xuất lẫn trong sinh hoạt; đồng thời, cũng không coi nhẹ công tác tầm soát, nhất là những người lao động mới hoặc mới vô làm trở lại sau khi nghỉ phép. Liên quan đến vấn đề “biến nguy thành cơ” thì ngành tôm sẽ có cơ hội không nhỏ. Đó là người lao động qua 2 năm “thấm đòn” Covid-19 đã “trưởng thành” hơn trong nhận thức, nên họ có ý thức kỷ luật và chấp hành tốt hơn. Ông Hồ Quốc Lực nhận xét: “Đây là một ưu điểm tạo ra cơ hội. Mặt khác, người Việt chúng ta có tính năng động, nên nếu Covid-19 thoái hóa trở thành bệnh cúm thông thường thì kinh tế Việt Nam nói chung, ngành tôm nói riêng không chỉ là phục hồi mà còn nhanh chóng tăng tốc. Đó cũng là bản lĩnh, ý chí của dân ta”.

Không chỉ thích ứng tốt với dịch Covid-19, đối với các quy định về chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm tại các thị trường trọng điểm như: Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, hầu hết các doanh nghiệp bán hàng vào những thị trường này đã quen dần nên luôn biết mình phải làm thế nào để bán được hàng. Trong xu thế chung đó, gần đây, các doanh nghiệp có bán hàng vào thị trường Trung Quốc cũng dần chuyển đổi để thích nghi với các quy định mới, bởi chỉ có thích nghi mới có thể tồn tại và mở rộng được thị phần. Nói về cái khó của ngành tôm, ông Lực cho rằng, cái khó nhất không phải từ hàng rào kỹ thuật, hàng rào thương mại, mà chính là nội tại, mà công tác đánh mã số cơ sở nuôi là một điển hình. Chính việc chậm chạp trong đánh mã số cơ sở nuôi đã làm cho việc xác định xuất xứ lô hàng không thể thực hiện được, khiến doanh nghiệp không đủ lý lẽ thuyết phục các hệ thống phân phối lớn, cao cấp có hệ thống kiểm soát chặt chẽ nhưng có giá cả phải chăng.

Đối với vấn đề được cả ngành tôm đặc biệt quan tâm là thị trường xuất khẩu trong năm 2022, nhất là trong những tháng đầu năm, các doanh nghiệp đều có cái nhìn khá lạc quan. Ông Lực nhận định: “Nếu biến thể Omicron không quá phức tạp, mảng thị phần dịch vụ (nhà hàng, khách sạn, điểm vui chơi, điểm du lịch…) sẽ mở lại, nhu cầu sẽ phục hồi nhanh, ngay từ quý đầu năm. Tổng quan, với góc nhìn lạc quan nhu cầu tôm năm 2022 sẽ tốt hơn năm trước”. Với góc nhìn lạc quan trên, bên cạnh chuẩn bị tốt mảng chế biến, thị trường, các doanh nghiệp còn tập trung vào mảng nuôi để chủ động hơn nguồn tôm nguyên liệu đạt tiêu chuẩn để đưa hàng vào các hệ thống phân phối lớn, cao cấp có giá bán tốt hơn. Hy vọng với sự chủ động, thích ứng tốt, ngành tôm của tỉnh nói riêng và cả nước nói chung sẽ có được thành công lớn hơn trong năm 2022.

(Theo báo Sóc Trăng)