[Người Nuôi Tôm] – Trong bối cảnh nghề nuôi tôm miền Bắc đối mặt với nhiều thách thức về thời tiết, dịch bệnh và biến động thị trường, trang trại tôm của ông Hoàng Văn Hòa (xã Quỹ Nhất, Ninh Bình) vẫn duy trì được hiệu quả kinh tế ấn tượng. Thành công này đến từ sự kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật nuôi khoa học, kinh nghiệm thực tiễn và sự hỗ trợ từ phía đại lý, doanh nghiệp cung ứng vật tư thủy sản. 

Gương mặt rạng rỡ khi vụ tôm được mùa – trúng giá của hai vợ chồng ông Hoàng Văn Hòa

 

Hiệu quả nổi bật từ mô hình nuôi bền vững

Trong bối cảnh nghề nuôi tôm miền Bắc liên tục đối mặt với những bất lợi từ thời tiết khắc nghiệt, dịch bệnh phức tạp và thị trường biến động, việc duy trì được hiệu quả sản xuất là điều không dễ dàng. Thế nhưng, hộ nuôi của ông Hoàng Văn Hòa vẫn được nhiều người đánh giá là hình mẫu thành công nhờ cách tổ chức bài bản và tư duy sản xuất khác biệt. Với tổng diện tích 3,3 ha, gồm 10 ao nuôi, ông duy trì đều đặn hai vụ chính mỗi năm, cho năng suất trung bình 7 tấn/vụ, tôm thương phẩm đạt cỡ 17 – 18 con/kg, đem lại doanh thu vụ cao nhất gần 2 tỷ đồng. Đây là một con số ấn tượng trong điều kiện nuôi ở miền Bắc được đánh giá là ít thuận lợi so với miền Nam.

Đáng chú ý, ở vụ nuôi hiện tại, ông Hòa đã đạt được bước tiến rõ rệt khi hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) chỉ còn 0,9 – 1,0, thấp hơn nhiều so với mức trung bình của khu vực. Nhờ đó, với 10 tấn tôm, ông tiết kiệm được khoảng 200 triệu đồng/vụ chi phí thức ăn, nâng cao lợi nhuận và tạo lợi thế cạnh tranh. Đây không chỉ là kết quả nhất thời, mà phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật nuôi khoa học, triết lý sản xuất bền vững “biết đủ thì mới bền”.

 

Nuôi theo nguyên tắc nghỉ và tái tạo

Khác với nhiều hộ nuôi chạy theo sản lượng, ông Hòa chủ động chỉ sử dụng một nửa diện tích ao trong mỗi vụ, phần còn lại để trống nhằm rửa đầm, phơi đáy và cải tạo. Cách làm này giúp môi trường được nghỉ ngơi và tái tạo sau mỗi chu kỳ. Ông chia sẻ rằng nuôi liên tục nhiều vụ trên một ao giống như canh tác trên đất bạc màu, khiến tôm chậm lớn, sức khỏe yếu. Vì vậy, sau mỗi vụ, ông để ao nghỉ khoảng 20 ngày, tiến hành phơi đáy, bơm cát bổ sung với ao đất, đồng thời xử lý clo diệt khuẩn. Chỉ khi môi trường đạt yêu cầu mới tiếp tục thả giống.

Trong quá trình thử nghiệm nhiều loại đáy, ông nhận thấy sự khác biệt rõ rệt. “Nuôi trên đáy đất, tôm thường bị nhạt màu, dễ mắc bệnh. Nuôi trên đáy bạt, thức ăn ít hao hụt nhưng ao dễ gặp rủi ro vào mùa mưa nắng thất thường, tôm thiếu chỗ trú ẩn khi lạnh. Còn nuôi tôm trên đáy cát, chi phí thức ăn cao hơn nhưng tôm khỏe, màu sắc sáng, vỏ xanh, chân đỏ, đáp ứng nhu cầu thị trường”, ông Hòa chia sẻ.

Đúc rút kinh nghiệm qua các mô hình nuôi khác nhau, ông Hòa quyết định chọn mô hình ao bạt, đáy cát làm hướng đi chủ lực, bởi đây là phương án dung hòa giữa hiệu quả kinh tế và chất lượng sản phẩm. Song song với kỹ thuật ao nuôi, ông Hòa chú trọng cách tổ chức mùa vụ. Thay vì thả giống toàn bộ ao cùng lúc, ông chỉ sử dụng 5 ao trên tổng số 10 ao mỗi vụ và nuôi gối nhau. Nhờ đó, ông vừa giảm rủi ro khi gặp thiên tai như bão lũ, vừa dễ quản lý, tránh tình trạng quá tải.

Không chỉ dừng ở kỹ thuật ao nuôi, thành công của ông Hòa còn đến từ sự lựa chọn kỹ lưỡng về giống và thức ăn. Năm nay, ông sử dụng giống của Trường Thịnh và Thiên Phú, chất lượng ổn định, tỷ lệ sống cao, không xuất hiện bệnh EHP như các năm trước. Về thức ăn, ông lựa chọn thương hiệu Tongwei. “Sau khi đổi sang thức ăn Tongwei, viên cám không bị bụi, tôm cũng cho hệ số FCR tốt hơn”, ông Hòa phấn khởi.

Mỗi năm ông duy trì hai vụ nuôi chính. Vụ một thả giống vào tháng 12 âm lịch, thu hoạch tháng 3. Vụ hai bắt đầu từ tháng 6, kết thúc vào cuối tháng 9 hoặc đầu tháng 10. Đặc biệt, suốt hơn 10 năm nuôi tôm, ông Hòa chưa từng lạm dụng kháng sinh. Ông ví nghề nuôi tôm giống như nghề bác sĩ: phải nắm rõ bệnh, phát hiện sớm để xử lý bằng biện pháp môi trường và dinh dưỡng. Nếu để bệnh nặng mới chữa bằng kháng sinh thì vừa hại tôm, vừa ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Một quan điểm xuyên suốt được ông nhấn mạnh: “Biết đủ thì mới bền”. Không nuôi tối đa diện tích, không chạy theo số lượng mà tập trung vào chất lượng, giảm rủi ro và nâng cao hiệu quả. Đây chính là triết lý giúp ông gắn bó lâu dài với nghề và khẳng định giá trị bền vững trong mô hình nuôi tôm an toàn.

 

Liên kết từ vật tư đến kỹ thuật – nền tảng cho vụ nuôi thành công

Trong hành trình nuôi tôm của ông Hòa, yếu tố then chốt không chỉ nằm ở kỹ thuật cá nhân mà còn ở sự đồng hành từ các đơn vị cung ứng và hỗ trợ kỹ thuật. Tiêu biểu là Đại lý Kim Sơn Ngọc Bích, đóng vai trò cầu nối, cung cấp thức ăn, chế phẩm, thuốc và tư vấn kỹ thuật, giúp hộ nuôi sử dụng đúng liều lượng, đúng thời điểm, cập nhật giải pháp phòng bệnh kịp thời. Ông Trần Kim Sơn, chủ Đại lý cho biết: “Đại lý thủy sản Kim Sơn Ngọc Bích thường xuyên đồng hành cùng bà con nuôi tôm qua nhiều hoạt động như: tư vấn lựa chọn sản phẩm phù hợp với điều kiện thực tế từng ao nuôi; hướng dẫn kỹ thuật sử dụng đúng liều lượng, đúng thời điểm; đồng thời cập nhật nhanh chóng các giải pháp mới để phòng trị bệnh trên tôm. Nhờ đó, hộ nuôi như ông Hòa có thêm sự hỗ trợ kịp thời, hạn chế rủi ro và tối ưu hiệu quả. Ông Hòa là một trong nhiều khách hàng tiêu biểu tại Quỹ Nhất đã tin tưởng lựa chọn các sản phẩm, dịch vụ của Kim Sơn – Ngọc Bích, từ tư vấn con giống, thức ăn đến các chế phẩm sinh học…

Ông Hoàng Văn Hòa cùng các doanh nghiệp cung ứng và đại lý – những người đã đồng hành, góp phần vào thành công vụ nuôi vừa qua

 

Chia sẻ về sự thành công của mô hình nuôi tôm bờ bạt tại miền Bắc, ông Cao Văn Thông, Giám đốc kinh doanh mảng Thủy sản miền Bắc, công ty Việt Anh (VAQ), nhấn mạnh vai trò đồng hành của doanh nghiệp không chỉ ở khâu cung cấp sản phẩm, mà còn là sự hỗ trợ toàn diện từ kỹ thuật đến đào tạo.

Từ những ngày đầu triển khai, VAQ đã cung ứng trọn gói bộ sản phẩm chuyên biệt gồm các chế phẩm gan ruột, thảo dược, vi sinh, enzyme và vitamin tổng hợp. Đội ngũ kỹ sư của công ty trực tiếp xuống ao nuôi, kiểm tra môi trường, test khuẩn, hướng dẫn xử lý sự cố và xây dựng quy trình nuôi an toàn sinh học.

Cụ thể, trong vụ nuôi của hộ ông Hòa, VAQ áp dụng nhiều giải pháp đồng bộ: kết hợp sản phẩm gan ruột với vi sinh, sử dụng diệt khuẩn để kiểm soát nấm, vi khuẩn, đồng thời bổ sung vitamin tổng hợp khi tôm đạt trên 50 ngày tuổi để thúc đẩy tăng trưởng. Đặc biệt, kỹ thuật viên của công ty thường xuyên kiểm tra nước, làm kháng sinh đồ, giúp người nuôi xử lý bệnh chính xác, tiết kiệm chi phí.

Bên cạnh hỗ trợ kỹ thuật, VAQ còn tổ chức các hội nghị, hội thảo để bà con tiếp cận công nghệ mới, trao đổi trực tiếp với chuyên gia. “Chúng tôi không chỉ bán sản phẩm, mà muốn trở thành điểm tựa kỹ thuật cho bà con yên tâm sản xuất. Thời gian tới, VAQ sẽ tiếp tục cải tiến sản phẩm và giải pháp, thích ứng tốt hơn với điều kiện khắc nghiệt miền Bắc”, ông Thông khẳng định.

Có thể nói, sự hỗ trợ của đại lý hay dooanh nghiệp không chỉ đóng vai trò “nhà cung cấp” mà đã trở thành “người bạn đồng hành” của hộ nuôi. Mối liên kết chặt chẽ này góp phần hình thành một chuỗi giá trị bền vững: từ sản xuất – phân phối vật tư – ứng dụng kỹ thuật – đến hiệu quả nuôi trồng. Chính sự liên kết này đã giúp những hộ nuôi như ông Hòa duy trì mô hình nuôi ổn định, bền vững và trở thành điểm sáng trong vùng nuôi tôm miền Bắc vốn còn nhiều khó khăn. 

Phương Nhung