Ngành thủy sản Việt Nam năm 2024 sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức, tuy nhiên cũng mở ra những cơ hội đáng kể.
Ngành tôm Việt Nam được dự báo sẽ đối mặt với nhiều khó khăn trong năm 2024. Ảnh: Hồng Thắm.
Năm 2023 đánh dấu một giai đoạn khó khăn cho nền kinh tế toàn cầu và Việt Nam sau đại dịch Covid-19. Dưới tác động của chiến tranh, biến động, giá năng lượng, căng thẳng thương mại và biến đổi khí hậu, ngành thủy sản Việt Nam không tránh khỏi những tác động tiêu cực. Tuy nhiên, với sự hồi phục dần và sự đổi mới, lĩnh vực này đứng trước nhiều cơ hội và thách thức cả trong nước và quốc tế khi bước vào năm 2024.
Chính sách thương mại quốc tế
Đặt ra những thách thức đáng kể cho ngành xuất khẩu thủy sản Việt Nam bởi việc áp các biện pháp chống bán phá giá và chống trợ giá từ một số quốc gia nhập khẩu. Chính sách thương mại quốc tế không chỉ tạo ra rủi ro lớn mà còn gia tăng chi phí cho doanh nghiệp thủy sản.
Để đối mặt với vấn đề này, sự linh hoạt của doanh nghiệp trong việc đáp ứng các biện pháp chống bán phá giá và chống trợ giá cũng như tận dụng tốt các hiệp định thương mại Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) và Hiệp định bảo hộ đầu tư (Hiệp định EVIPA) sẽ tối ưu hóa chi phí và gia tăng tính cạnh tranh.
Yêu cầu về an toàn thực phẩm và chất lượng
Những yêu cầu này ngày càng trở nên khắt khe hơn, đặt ra áp lực lớn cho ngành xuất khẩu thủy sản nước ta. Để duy trì và mở rộng thị trường, cần đảm bảo rằng mọi quy trình sản xuất đều tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn chất lượng cao. Điều này không là thách thức nhưng cũng là cơ hội cho những doanh nghiệp luôn nắm vững và tuân thủ nghiêm túc các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và chất lượng để mở rộng thị trường.
Cơ chế điều chỉnh biên giới Carbon (CBAM) của EU
Đây là một bước quan trọng, đặc biệt là khi giai đoạn 1 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/10/2023 và sẽ chính thức vận hành từ năm 2026. Trong bối cảnh kinh tế xanh ngày càng thâm nhập vào mọi lĩnh vực của nền kinh tế, kèm theo đó là yêu cầu và tiêu chuẩn mới ngày càng khắt khe, doanh nghiệp thủy sản phải đáp ứng những yêu cầu này thông qua việc áp dụng công nghệ hiện đại và quy trình sản xuất được kiểm soát chặt chẽ.
Tuy nhiên, điều này cũng mở ra một cánh cửa lớn cho những doanh nghiệp thủy sản có khả năng sản xuất và quản lý nguồn cung, tuân thủ nghiêm túc các tiêu chuẩn môi trường cao. Những doanh nghiệp này có thể tiếp cận thị trường quốc tế với sản phẩm chất lượng, đơn hàng ổn định, giá bán cao và thị trường xuất khẩu đa dạng.
Các bài học từ những ngành sản xuất khác đã chỉ ra rằng, không đáp ứng được yêu cầu sản xuất xanh có thể dẫn đến việc mất các đơn hàng, chuyển chúng vào tay của các quốc gia khác. Vì vậy, sự chú ý và chuẩn bị cẩn thận cho những yếu tố mới này rất quan trọng đối với các doanh nghiệp thủy sản.
Một minh chứng cho xu hướng này có thể thấy thông qua nguồn vốn FDI vào Việt Nam. Hà Lan, trong số những quốc gia chú trọng vào kinh tế xanh nhất trong EU, đã chú ý đến Việt Nam và đang đẩy mạnh tìm kiếm cơ hội đầu tư, tư vấn quy trình và công nghệ sản xuất xanh, cũng như nhập khẩu các sản phẩm thủy sản của các doanh nghiệp đáp ứng được tiêu chuẩn sản xuất xanh.
Tiếp cận nguồn vốn
Tài chính là vấn đề quan trọng đối với ngành nông nghiệp nói chung, thủy sản nói riêng. Mặc dù ngành thủy sản có tiềm năng phát triển lớn, nhưng lại đang đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc tiếp cận được nguồn vốn để mở rộng hoạt động kinh doanh và nâng cao năng lực sản xuất.
Để vượt qua những khó khăn này, sự linh hoạt, sáng tạo trong các gói tín dụng từ các tổ chức tài chính và các dự án kích thích phát triển từ Chính phủ trở nên rất quan trọng. Năm 2016, sau khi Thủ Tướng thông qua gói tín dụng 50.000 tỷ dành cho nông nghiệp công nghệ cao với lãi suất ưu đãi và cơ chế dễ tiếp cận, gói tín dụng đã nhanh chóng được hấp thụ hoàn toàn, góp phần thúc đẩy ngành nông nghiệp với các quy trình và công nghệ mới từ nguồn vốn mang lại. Từ câu chuyện này, chúng ta thấy những gói tín dụng như vậy là hết sức cần thiết và là động lực quan trọng để kích thích sự phục hồi, đổi mới và phát triển trong ngành thủy sản.
Chính sách hỗ trợ và đào tạo nhân sự
Chính phủ Việt Nam cần tiếp tục đưa ra chính sách hỗ trợ để khuyến khích đầu tư và phát triển ngành thủy sản. Đào tạo nhân sự sẽ là ưu tiên hàng đầu để đảm bảo lao động ngành thủy sản được nâng cao kỹ năng và chất lượng.
Dịch bệnh và quản lý sức khỏe thủy sản
Các đợt dịch bệnh có thể gây tổn thất đáng kể về sản lượng và chất lượng sản phẩm, do đó quản lý sức khỏe thủy sản là hết sức quan trọng. Cần tăng cường các biện pháp phòng ngừa và quản lý một cách chặt chẽ nhằm ngăn chặn sự lây lan của các dịch bệnh, giữ cho hệ thống nuôi trồng thủy sản nói chung, tôm nuôi nói riêng khỏe mạnh và ổn định. Điều này không chỉ đòi hỏi sự chú trọng đến các biện pháp y tế thủy sản mà còn yêu cầu sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp, chính quyền và các chuyên gia ngành để đảm bảo an toàn và bền vững cho ngành thủy sản trong bối cảnh thách thức về dịch bệnh đang ngày càng gia tăng.
Phát triển nuôi biển không chỉ thúc đẩy kinh tế, xã hội mà còn góp phần bảo vệ nguồn lợi hải sản cho tương lai, giảm áp lực khai thác. Ảnh: Kim Sơ.
Công nghệ 4.0 và quản lý thông minh
Chúng ta đã xác định một hướng đi quan trọng bằng cách đặt ra mục tiêu tích hợp công nghệ 4.0 và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quy trình nuôi trồng thủy sản thông minh. Những ứng dụng này không chỉ giúp tối ưu hóa hiệu suất của ngành mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực đối với môi trường. Trí tuệ nhân tạo đặc biệt quan trọng khi nó hỗ trợ dự báo và ứng phó với những thách thức ngày càng tăng từ biến đổi khí hậu và dịch bệnh, tăng cường khả năng quản lý và duy trì bền vững của hệ thống nuôi trồng thủy sản.
Phát triển nuôi biển
Việt Nam có thế mạnh rất lớn với đường bờ biển dài hơn 3260 km, thuận lợi để phát triển nuôi biển xa bờ, vươn khơi, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa tận dụng được những lợi thế đó. Hiện tại vẫn tồn động một số lý do như: Chưa có quy hoạch không gian biển, chưa có các chính sách hỗ trợ của chính quyền các cấp để thúc đẩy các doanh nghiệp, thiếu công nghệ hiện đại và nguồn nhân lực tay nghề cao. Cần tháo gỡ ngay những khó khăn đó để nuôi biển tăng tốc.
Phó Viện trưởng Viện Nuôi trồng thủy sản, Đại học Nha Trang
- thủy sản Việt Nam li> ul>
- INVE: Bổ nhiệm giám đốc khu vực tại Việt Nam
- Xuất khẩu tôm trong 11 tháng đầu năm mang về gần 3,6 tỷ USD
- Thái Lan: Trang trại đầu tiên thử nghiệm hệ thống gây mê di động
- Tín hiệu khả quan kết thúc năm khó khăn của ngành tôm ĐBSCL
- Quảng Trị (huyện Triệu Phong): Diện tích nuôi tôm giảm 62,6 ha so với năm 2023
- Thủy sản duy trì đà tăng tốc, đáp ứng nguồn cung cho thị trường Tết
- Giá thể rơm: Chất dinh dưỡng tự nhiên tăng hiệu quả trong nuôi tôm biofloc
- Khung lịch mùa vụ thả giống tôm nước lợ năm 2025
- 10 vụ tôm liên tiếp thành công cùng mô hình nuôi tôm công nghệ cao của Grobest
- Giá tôm tăng cao, doanh nghiệp chế biến đối mặt với thách thức
Tin mới nhất
T7,14/12/2024
- INVE: Bổ nhiệm giám đốc khu vực tại Việt Nam
- Xuất khẩu tôm trong 11 tháng đầu năm mang về gần 3,6 tỷ USD
- Thái Lan: Trang trại đầu tiên thử nghiệm hệ thống gây mê di động
- Tín hiệu khả quan kết thúc năm khó khăn của ngành tôm ĐBSCL
- Quảng Trị (huyện Triệu Phong): Diện tích nuôi tôm giảm 62,6 ha so với năm 2023
- Thủy sản duy trì đà tăng tốc, đáp ứng nguồn cung cho thị trường Tết
- Giá thể rơm: Chất dinh dưỡng tự nhiên tăng hiệu quả trong nuôi tôm biofloc
- Khung lịch mùa vụ thả giống tôm nước lợ năm 2025
- 10 vụ tôm liên tiếp thành công cùng mô hình nuôi tôm công nghệ cao của Grobest
- Thảo dược: “Vũ khí sinh học” phòng bệnh AHPND trên tôm
- Quý 3/2024: Ngành tôm đứng đầu trong kim ngạch xuất khẩu thủy sản
- Đồng Nai: Ứng dụng công nghệ cao phát triển nghề nuôi tôm
- Kết nối cung cầu tôm giống Ninh Thuận tại Cà Mau
- Giá tôm giảm sâu, người nuôi điêu đứng
- “Phòng các bệnh trên tôm nuôi và các giải pháp giảm chi phí sản xuất tôm”
- Sản xuất tôm giống Cà Mau chỉ đáp ứng 50% nhu cầu
- Giá tôm lao dốc, nông dân gặp khó
- Inforgraphic: Ngành tôm 6 tháng đầu năm 2024
- Phú Yên: Số lồng nuôi thủy sản vượt quy hoạch 3,8 lần
- ICAFIS và bước chân đầu tiên trên hành trình xây dựng bể chứa carbon ngành thuỷ sản
- Tăng cường các biện pháp chống nóng trong nuôi trồng thủy sản
- CEO Chuang Jie Cheng: Vị thuyền trưởng – chắc chèo vững lái vượt sóng thành công
- Loay hoay ‘bài toán’ thiếu hụt nguyên liệu ở ngành thủy sản
- Ra mắt bộ 3 cuốn sách Toàn cảnh ngành chăn nuôi, thú y, thủy sản Việt Nam
- Nhiều mặt hàng thủy sản xuất khẩu bứt phá tăng trưởng cao
- Vướng mắc tại các thị trường nhập khẩu thủy sản lớn
Các ấn phẩm đã xuất bản
- 10 vụ tôm liên tiếp thành công cùng mô hình nuôi tôm công nghệ cao của Grobest
- Bộ sản phẩm Miễn dịch của Grobest: Đỉnh cao phòng chống bệnh ở tôm, tôm khỏe mạnh mọi giai đoạn
- Grobest giải mã nguyên nhân và đưa ra giải pháp phòng ngừa bệnh phân trắng trên tôm
- Tổng Giám đốc Tập đoàn HaiD Việt Nam: Chiến lược chinh phục thị trường Việt
- Gói tín dụng 15.000 tỷ đồng: Trợ lực giúp doanh nghiệp vượt khó
- Sri Lanka: Ra mắt gói bảo hiểm rủi ro cho các trang trại tôm đầu tiên tại châu Á
- Hội chợ triển lãm Công nghệ ngành Thủy sản Việt Nam lần đầu tiên tổ chức tại miền Bắc
- USSEC: Hướng tới kỷ nguyên nuôi biển bền vững tiến xa bờ
- BTC FISTECH và Chi Cục Thủy sản Quảng Ninh: Họp bàn kế hoạch phối hợp tổ chức FISTECH 2023
- Diện tích và sản lượng tôm nước lợ năm 2022
- Máy sưởi ngâm: Cách mạng hóa nghề nuôi tôm ở Việt Nam
- Waterco: Giải pháp thiết bị hàng đầu trong nuôi trồng thủy sản
- GROSHIELD: “Trợ thủ đắc lực” giúp tôm đề kháng vững vàng hàng ngày, sẵn sàng về đích
- Năm mới, nỗi lo cũ: “Làm sao để tăng cường đề kháng cho tôm?”
- Vi sinh: Giải pháp mục tiêu toàn diện
- Grobest Việt Nam: Tiên phong ra mắt sản phẩm thức ăn chức năng hàng ngày Groshield, nâng cao tối đa sức đề kháng, hướng đến những vụ tôm về đích thành công trong năm tới
- Solagron Vietnam: Nhà sản xuất vi tảo công nghiệp đầu tiên mang dấu ấn Việt Nam
- Giải pháp giảm phát thải trong nuôi trồng thủy sản từ bột cá thủy phân
- Solagron Việt Nam: Ra mắt sản phẩm vi tảo ngôi sao Thalas*Algae dành cho tôm giống
- Xử lý triệt để nấm và vi khuẩn có hại trong ao tôm giống và tôm thịt