[Tạp chí Người Nuôi Tôm] – Theo báo cáo của Liên minh Thủy sản Toàn cầu, nguồn cung tôm nuôi toàn cầu sẽ ​​giảm khoảng 0,4% vào năm 2023 và triển vọng hơn trong năm 2024 với mức tăng trưởng dự kiến ​​là 4,8%.

Kết quả khảo sát chỉ ra rằng sản lượng tôm nuôi của thế giới vào năm 2023 có thể sẽ thấp hơn khoảng 5,6 triệu tấn (MMT) so với năm 2022 (giảm 0,4%), nhưng dự kiến ​​sẽ tăng lên 5,88 triệu tấn (khoảng 4,8%) vào năm 2024.

Năm nhà sản xuất tôm hàng đầu lần lượt bao gồm Ecuador, Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam và Indonesia; những quốc gia này sẽ chiếm khoảng 74% sản lượng toàn cầu vào năm 2023. Các nhà sản xuất quan trọng khác ở châu Á bao gồm: Thái Lan, Malaysia, Philippines, Myanmar và các nước khác sẽ đóng góp khoảng 840.000 tấn. Và ở Mỹ Latinh, các nhà sản xuất khác do Brazil, Mexico và Venezuela dẫn đầu sẽ bổ sung khoảng 500.000 tấn vào sản lượng thế giới vào năm 2023.

Tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) tiếp tục thống trị mạnh mẽ sản lượng toàn cầu, trong khi sản lượng tôm sú (Penaeus monodon) tiếp tục tăng và đóng góp khoảng 550.000 tấn vào năm 2023 và dự kiến ​​sẽ tăng lên gần 600.000 tấn vào năm 2024.

Hình 1: Nguồn cung tôm toàn cầu giai đoạn 2010-2024

Châu Á: Dự báo sản lượng tôm giảm nhẹ vào năm 2023

Sản lượng tôm ở châu Á được dự báo sẽ giảm nhẹ (hơn 3%) vào năm 2023, đây là lần giảm sản lượng tôm đầu tiên kể từ năm 2013, nhưng được dự đoán sẽ phục hồi gần 4% vào năm 2024. Những con số này dựa trên ước tính thấp hơn đối với Trung Quốc (khoảng 1,06 triệu tấn) vào năm 2023; với ước tính cao hơn đối với Trung Quốc (khoảng 2 triệu tấn theo các nguồn khác), tổng số của châu Á vào năm 2023 có thể là gần 5 triệu tấn. Ngành công nghiệp này ở Trung Quốc được cho là đang mở rộng nhanh chóng nhờ việc sử dụng nhà kính và công nghệ RAS, cho phép sản xuất quanh năm ở nhiều khu vực mà các ao nuôi truyền thống chỉ sản xuất một vụ mỗi năm.

Sản lượng tôm thẻ chân trắng của Ấn Độ đang giảm mạnh vào năm 2023 (có thể khoảng 12%) nhưng sản lượng tôm sú của nước này dường như tiếp tục mở rộng, một xu hướng bền vững trong những năm gần đây. Dự kiến ​​sản lượng tôm thẻ chân trắng sẽ phục hồi (khoảng 2%) vào năm 2024. Tương tự, sản lượng tôm thẻ chân trắng của Việt Nam vào năm 2023 dự kiến ​​sẽ giảm tới 15% vào năm 2023, với mức phục hồi dự kiến ​​vào năm 2024 có thể là hơn 5%. Indonesia có thể sẽ chứng kiến ​​mức giảm tương đối thấp về tôm thẻ chân trắng khoảng 5% vào năm 2023 và dự kiến ​​phục hồi trên 3,5% vào năm 2024. Tất cả các quốc gia này đều là những nhà sản xuất hàng đầu không chỉ tôm thẻ chân trắng mà còn cả tôm sú.

Hình 2: Sản lượng tôm của châu Á dự kiến ​​sẽ giảm vào năm 2023

Mỹ La-tinh: Có thể đạt 2 triệu tấn tôm vào năm 2023

Sản lượng tôm ở Mỹ Latinh, khu vực sản xuất tôm lớn khác trên toàn cầu sau châu Á, ước tính đạt ít nhất 1,8 triệu tấn và có thể đạt 2 triệu tấn vào năm 2023, dẫn đầu là Ecuador, nhà sản xuất hàng đầu thế giới trong vài năm qua. Các nhà sản xuất lớn khác trong khu vực bao gồm Brazil, Mexico, Venezuela, Peru, Honduras, Nicaragua và Guatemala. Nhìn chung, bất chấp việc mở rộng sản xuất ở Ecuador, Brazil, Mexico và Venezuela, tốc độ tăng trưởng sản xuất ở Mỹ Latinh dường như đang giảm dần.

Hình 3: Châu Mỹ vẫn đang trong quá trình mở rộng sản xuất nhưng tốc độ tăng trưởng nguồn cung tôm đang chậm lại

Đối với Ecuador, khảo sát cho thấy có thể có sự suy giảm nhẹ vào năm 2023, nhưng dữ liệu gần đây nhất cho thấy sản lượng vào năm 2023 sẽ đạt gần 1,49 triệu tấn và dự kiến ​​sẽ tiếp tục tăng trưởng vào năm 2024. Sau mức tăng trưởng mạnh 16% vào năm 2022, tốc độ tăng trưởng năm 2023 và 2024 được dự đoán là khoảng 14% mỗi năm, với sản lượng năm 2024 có thể vượt 1,5 triệu tấn.

Ngành công nghiệp ở Ecuador đã được hưởng lợi rất nhiều từ các khoản đầu tư lớn vào cải tiến gen, công nghệ trang trại, đặc biệt là máy cho ăn tự động và sục khí cơ học, sự phát triển gần đây của một thị trường xuất khẩu ở Trung Quốc, bên cạnh sự hợp nhất mạnh mẽ theo chiều dọc của ngành giữa hàng chục công ty lớn. Và Ecuador cùng với Ấn Độ, được cho là có chi phí sản xuất thấp nhất trong ngành.

Hình 4: Sản lượng tôm Ecuador giai đoạn 2010-2024

Đáng chú ý trong số các nhà sản xuất ngoài hai khu vực sản xuất chính là Ả Rập Saudi và Iran với sản lượng tôm chân trắng mỗi nước là 60.000–70.000 tấn vào năm 2023; và Australia và Madagascar với sản lượng tôm sú lần lượt khoảng 10.500 và 5.000 tấn vào năm 2023.

Hình 5: Giá cả thị trường là mối quan tâm hàng đầu trong năm 2022

Nhìn chung, kết quả khảo sát năm 2023 về ngành tôm nuôi toàn cầu chỉ ra rằng sau sự tăng trưởng mạnh mẽ vào năm 2022, ngành tôm sẽ chứng kiến ​​nguồn cung giảm khoảng 0,4% vào năm 2023 và triển vọng lạc quan hơn trong năm 2024 với mức tăng trưởng dự kiến ​​là 4,8%.

Hình 6: Dự báo sản lượng tôm toàn cầu

Ngọc Anh