Hiện nay, mô hình nuôi tôm ao đất đang đối diện nhiều thách thức, luôn cận kề các yếu tố rủi ro cao ảnh hưởng trực tiếp đến mô hình.
Hạn chế của nuôi tôm ao đất do kết cấu ao
Bờ ao đất dễ bị xói mòn, sạt lở, gây tốn kém chi phí gia do cố thường xuyên. Ao dễ bị cua, còng, đào hang, gây rò rỉ. Tạo điều kiện cho địch hại thâm nhập, tấn công tôm trong ao, là vật chủ trung gian lây truyền dịch bệnh.
Hoạt động mạnh của tôm ở nền đáy ao, làm nước ao đục hơn. Nền đáy mau dơ, mau hình thành bùn đen, khi độc hình thành, khó kiểm soát. Nước ao đục, nên hoà tan oxy kém, sử dụng sủi oxy rất hạn chế do không thể đưa sủi sâu xuống gần nền đáy vì dễ làm nước ao đục thêm. Tôm dễ thiếu oxy, hay có hiện tượng hồng mang, hồng thân, vỏ thô ráp, sần sùi, tôm ăn yếu, sức khoẻ kém.
Bờ ao đất dễ bị xói mòn, sạt lở. Ảnh: Tepbac
Nuôi tôm trong ao đất, tôm dễ bị bệnh đường ruột, nếu cho tôm ăn bằng tay dễ gây dư thừa, lãng phí thức ăn. Nguyên nhân là khi rải thức ăn, nếu nước đục, tôm sẽ hạn chế bắt mồi, sau đó thức ăn chìm xuống đáy, gây lãng phí và ô nhiễm môi trường. Mặt khác, do nước đục, hạn chế tôm bắt mồi, dẫn đến tôm trong ao dễ phân đàn, tăng trưởng chậm.
Nuôi tôm trong ao đất hạn chế nuôi với mật độ cao nên năng suất chưa được cải thiện. Việc nuôi tôm có kích thước lớn gặp nhiều khó khăn, do hàm lượng oxy trong ao luôn biến động, không đủ đáp ứng nhu cầu hoạt động và phát triển của tôm.
Các yếu tố rủi ro trong mô hình nuôi tôm ao đất
Mô hình nuôi tôm ao đất bị tác động bởi nhiều nguyên nhân thường gặp như: Khí hậu thời tiết diễn biến phức tạp, chất lượng nguồn nước luôn biến động, chất lượng con giống không ổn định, dịch bệnh bùng phát nhanh, nhiều chủng gây bệnh mới xuất hiện. Bên cạnh đó, trong quá trình nuôi thì khâu chăm sóc, quản lý mô hình còn nhiều hạn chế.
Sự cố trong nuôi tôm ao đất thường xảy sau khi thả tôm khoảng 20 ngày trở đi, mức độ tăng dần khi tôm nuôi được 30 – 45 ngày. Những sự cố có thể xảy ra sau thời tiết cực đoan, ví dụ vào những ngày trời mưa to gây tảo tàn, giảm pH khiến tôm bắt đầu giảm ăn, kéo bầy. Còn sau những ngày trời nắng to thì tảo phát triển quá mức, tôm thiếu oxy sẽ giảm hoặc ngưng ăn, chết rải rác. Thời tiết thay đổi liên tục như chợt nắng, chợt mưa, những ngày giông bão…cũng khiến các thông số pH, độ cứng, độ kiểm, oxy biến động liên tục làm sức khỏe tôm kém đi.
Sau thời gian thời tiết biến động, mô hình nuôi tôm ao đất dễ gặp sự cố. Ảnh: Tepbac.
Rủi ro của mô hình nuôi ao đất còn do các chất lơ lửng tích lũy từ chính quá trình sinh trưởng của tôm như thức ăn thừa, phân tôm và từ môi trường như nước cấp giàu phù sa, nhiều hạt sét, từ quá trình rửa trôi do mưa, do xói mòn, do sạt lở đất bờ, do rong tảo tàn,…
Dấu hiệu nhận biết tích luỹ hữu cơ trong ao nuôi:
– Ao nuôi xuất hiện tảo giáp (Dinoflagellates), tảo mắt (Euglena sp), dẫn đến nước ao nuôi chuyển nâu, nâu đỏ, đỏ, xanh rau má, khi tích lũy hữu cơ nhiều có thể chuyển đen.
– Đôi khi ao nuôi xuất hiện tảo lục (Chlorella sp) màu xanh lá chuối non, sau đó màu nước chuyển nhanh sang màu xanh rau má, chỉ thị tảo mắt hiện diện. Chứng tỏ, quá trình tích luỹ và phân huỷ hữu cơ diễn ra nơi đáy ao rất mạnh.
– Ngoài ra, nước nuôi sẽ keo sệt hoặc đặc quánh, có mùi hôi, tanh nếu tích lũy quá nhiều hữu cơ.
– Ao nuôi có nhiều bọt khí nổi trên mặt nước, bọt khí lâu tan.
Sau quá trình tích luỹ và phân huỷ hữu cơ, khí độc như NH3, NO2, H2S hình thành nhanh trong ao, trực tiếp gây độc cho tôm. Khi xuất hiện khí độc trong ao, tôm chậm lột vỏ, lột vỏ lâu cứng, lột dính vỏ, tôm bị mềm vỏ, giảm hoặc bỏ ăn. Sức khoẻ giảm sút, có biểu hiện kéo đàn bơi dọc bờ ao, hoặc xuất hiện trên mặt nước. Tôm nuôi có dấu hiệu sưng mang, đen mang, cụt râu, hoại tử phụ bộ, tổn thương vỏ…
Hạn chế rủi ro trong nuôi tôm ao đất
Cải tạo ao triệt để
Nuôi tôm trong ao đất, khi sắp triển khai vụ nuôi, bà con cần thực hiện công việc cải tạo, xử lý ao thật triệt để. Loại thải tối đa lượng bùn đáy ra xa khu vực ao nuôi, sửa chữa các hang hốc, lỗ mọi.
Dùng vôi sống CaO hay vôi tôi Ca(OH)2, chọn ngày trời nắng, bón vôi xuống ao liều lượng bình quân từ 12 – 15 kg/100 m2 ao.
Người nuôi cần chú trọng công tác cải tạo ao. Ảnh: Tepbac
Tiến hành phơi ao 5 – 7 ngày, nếu nền đáy không nhiễm phèn.
Nguồn nước trước khi dùng nuôi tôm bà con cần lắng, lọc, xử lý kỹ đảm bảo đúng hoá chất tương ứn g công đoạn, đủ liều lượng, đảm bảo thời gian cần thiết.
Sử dụng thêm EDTA loại bỏ kim loại nặng, phèn trong ao, có thể kết hợp thêm chất lắng tụ PAC[Al2(OH)nCl6-n]m.
Hạn chế dùng nước cũ cho vụ nuôi mới, nếu bắt buộc dùng, cần xử lý triệt để bằng các hoá chất như Chlorine…
Chú trọng ổn định môi trường
Giảm và giữ ổn định pH trong quá trình nuôi, có thể dùng phèn nhôm Al2(SO4)3.14H2O, liều 5 kg phèn nhôm/1000m3 nước, giữ pH ổn định ở mức 7,5 – 8,2, tác động chủ động lên quá trình phân huỷ hữu cơ, sinh ammonium NH4, hạn chế sinh NH3, cắt nguồn tạo khí độc NO2 trong ao. Trong quá trình nuôi, nếu NO2 tăng cao có thể cải thiện tức thời bằng cách thay 40 – 50 % nước.
Kiểm soát tảo thông qua kiểm soát thức ăn, ngăn tảo lấy từ thức ăn dư thừa làm nguồn dinh dưỡng phát triển vượt tầm kiểm soát.
Quan sát hỗ trợ, xử lý kịp thời để môi trường luôn ổn định. Ảnh: Tepbac.
Bón Zeolite kết hợp Yucca và oxy hạt, lượng cho mỗi loại theo hướng dẫn nhà sản xuất. Tăng cường oxy trong ao thông qua việc thay nước mới, tăng cường quạt nước, thường xuyên sử dụng vi sinh bón ao.
Sử dụng phẩm sinh học có thành phần vi sinh như Bacillus, Thiobacillus, Clostridium, Lactobacillus, Nitrosomonas, Nitrobacteria, kết hợp các enzyme hữu cơ xúc tác cho quá trình phân hủy của các vi sinh vật như: Protease, Phytase, Lypase, Amyllase, Cellulace, Chitinnase…hỗ trợ lợi khuẩn nhân sinh khối giữ môi trường ao nuôi luôn ổn định.
Chủ động bổ sung Premix, khoáng, men tiêu hoá, chế phẩm sinh học, chất hỗ trợ gan…qua con đường thức ăn, nhằm hỗ trợ, tăng cường sức đề kháng, phòng bệnh.
Lý Vĩnh Phước
Tep Bạc
- nuôi tôm ao đất li> ul>
- Cục Thủy sản và Sở NN&PTNT các tỉnh ven biển: Ký quy chế phối hợp quản lý giống tôm nước lợ năm 2024
- Bảo đảm cả chất và lượng nguồn cung tôm giống
- Ngành tôm: Sức mua tăng ở các thị trường lớn
- Một số điểm mới trong quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản
- Khánh Hòa: Khan hiếm giống tôm hùm xanh
- VASEP: Đề nghị bãi bỏ hạn ngạch thuế quan tôm đông lạnh vào Hàn Quốc
- Gỡ khó cho mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao
- Danh sách sản xuất tôm nước lợ tại các địa phương năm 2023
- Bình Định: Chuyển giao kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ Semi-Biofloc
- Kiên Giang: Hàng trăm hộ nuôi tôm càng xanh điêu đứng do thiếu nước
Tin mới nhất
T7,20/04/2024
- Ngành tôm Mỹ yêu cầu cấm nhập khẩu tôm Ấn Độ vì lao động cưỡng bức
- Melatonin: Hướng đi mới trong chế độ ăn của tôm nuôi
- Cục Thủy sản và Sở NN&PTNT các tỉnh ven biển: Ký quy chế phối hợp quản lý giống tôm nước lợ năm 2024
- Cập nhật giá tôm thẻ kiểm kháng sinh ngày 19/4/2024
- Bảo đảm cả chất và lượng nguồn cung tôm giống
- Ngành tôm: Sức mua tăng ở các thị trường lớn
- Một số điểm mới trong quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản
- Stress lạnh: Thay đổi hoạt động enzyme trên tôm
- Khánh Hòa: Khan hiếm giống tôm hùm xanh
- VASEP: Đề nghị bãi bỏ hạn ngạch thuế quan tôm đông lạnh vào Hàn Quốc
- Cục Thủy sản và Sở NN&PTNT các tỉnh ven biển: Ký quy chế phối hợp quản lý giống tôm nước lợ năm 2024
- Bảo đảm cả chất và lượng nguồn cung tôm giống
- Ngành tôm: Sức mua tăng ở các thị trường lớn
- Khánh Hòa: Khan hiếm giống tôm hùm xanh
- Gỡ khó cho mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao
- Danh sách sản xuất tôm nước lợ tại các địa phương năm 2023
- Bình Định: Chuyển giao kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ Semi-Biofloc
- Kiên Giang: Hàng trăm hộ nuôi tôm càng xanh điêu đứng do thiếu nước
- Một số điểm mới trong quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản
- Thái Bình: Cải tạo diện tích nuôi trồng thủy sản vụ xuân hè đạt trên 50%
- 9 nguyên liệu thức ăn thủy sản giàu protein hứa hẹn nhất
- Thủy sản thế giới hướng tới Chuyển đổi Xanh
- Bộ Tài chính: Trả lời 3 vấn đề phản ánh, kiến nghị của doanh nghiệp thủy sản
- Năm 2023 Trung Quốc nhập khẩu 262 nghìn tấn bột cá từ Việt Nam
- Thị phần thủy sản Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Nhật Bản giảm
- Kích hoạt Chương trình quốc gia bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản đến năm 2030
Các ấn phẩm đã xuất bản
- Gói tín dụng 15.000 tỷ đồng: Trợ lực giúp doanh nghiệp vượt khó
- Sri Lanka: Ra mắt gói bảo hiểm rủi ro cho các trang trại tôm đầu tiên tại châu Á
- Hội chợ triển lãm Công nghệ ngành Thủy sản Việt Nam lần đầu tiên tổ chức tại miền Bắc
- USSEC: Hướng tới kỷ nguyên nuôi biển bền vững tiến xa bờ
- BTC FISTECH và Chi Cục Thủy sản Quảng Ninh: Họp bàn kế hoạch phối hợp tổ chức FISTECH 2023
- Diện tích và sản lượng tôm nước lợ năm 2022
- Ngành thuỷ sản miền Bắc – miền Trung: “Sân chơi” đầy sức hút
- Long Thăng: Triển khai chương trình “Tôm to xế xịn 2023”
- Hiệu quả vượt trội với mô hình nuôi cá điêu hồng Thăng Long
- Năm mới, nỗi lo cũ: “Làm sao để tăng cường đề kháng cho tôm?”
- Máy sưởi ngâm: Cách mạng hóa nghề nuôi tôm ở Việt Nam
- Waterco: Giải pháp thiết bị hàng đầu trong nuôi trồng thủy sản
- GROSHIELD: “Trợ thủ đắc lực” giúp tôm đề kháng vững vàng hàng ngày, sẵn sàng về đích
- Năm mới, nỗi lo cũ: “Làm sao để tăng cường đề kháng cho tôm?”
- Vi sinh: Giải pháp mục tiêu toàn diện
- Grobest Việt Nam: Tiên phong ra mắt sản phẩm thức ăn chức năng hàng ngày Groshield, nâng cao tối đa sức đề kháng, hướng đến những vụ tôm về đích thành công trong năm tới
- Solagron Vietnam: Nhà sản xuất vi tảo công nghiệp đầu tiên mang dấu ấn Việt Nam
- Giải pháp giảm phát thải trong nuôi trồng thủy sản từ bột cá thủy phân
- Solagron Việt Nam: Ra mắt sản phẩm vi tảo ngôi sao Thalas*Algae dành cho tôm giống
- Xử lý triệt để nấm và vi khuẩn có hại trong ao tôm giống và tôm thịt