[Tạp chí Người Nuôi Tôm] – Theo phòng Nuôi trồng Thủy sản Quốc gia (CNA), năm 2023 ngành tôm Ecuador đã chứng kiến mức sụt giảm đáng báo động, thiệt hại gần 1,5 tỷ USD.

Nguyên nhân được cho là do giá tôm quốc tế giảm thấp, thậm chí thấp hơn mức được ghi nhận trong đại dịch Covid-19. Thực tế này đã tác động trực tiếp đến xuất khẩu tôm quốc gia này. Năm 2023, xuất khẩu tôm của Ecuador giảm 6%, con số này dẫn tới khoản lỗ vượt quá 370 triệu USD so với cùng kỳ năm 2022.

Để khắc phục tình trạng này, ngành tôm Ecuador đã nỗ lực rất nhiều trong việc duy trì giá trị xuất khẩu bằng cách tăng lượng xuất khẩu và giảm giá thành.

Tác động từ bên ngoài

Theo phân tích từ CNA, năm 2023, ngành tôm Ecuador đã chịu nhiều yếu tố tác động từ bên ngoài như ảnh hưởng từ làn sóng lạm phát kinh tế trên toàn thế giới, dẫn tới sức mua giảm đối với một số mặt hàng không được coi là thiết yếu.

Các điểm đến chính của tôm Ecuador là Trung Quốc với 59% thị phần, Hoa Kỳ với 17% thị phần, Tây Ban Nha với 5% thị phần, Pháp 3% thị phần và ý 3% thị phần. Việc Trung Quốc đăng ký giảm giá đồng Nhân dân tệ so với đồng Đô la Mỹ khiến các nhà nhập khẩu Trung Quốc giảm số lượng USD mua hàng. Điều này đã làm suy giảm khả năng tiêu dùng của Trung Quốc và mặt khác nó trở nên đắt đỏ hơn đối với nhà nhập khẩu Trung Quốc trong việc duy trì tồn kho các sản phẩm đông lạnh nhập khẩu, điều này kéo theo việc giảm nhu cầu mua hàng vì không có triển vọng thuận lợi về tiêu dùng.

Trong khi ở Hoa Kỳ, mức tiêu thụ hải sản giảm 12% do mức độ lạm phát, cộng thêm sự gia tăng lãi suất và chi phí năng lượng cao, khiến bức tranh trở nên phức tạp.

Mặt khác, cạnh tranh đang gia tăng: Ấn Độ và Việt Nam lần lượt là nước sản xuất tôm lớn thứ hai và thứ ba trên thế giới và có một số lợi thế so với Ecuador. Một yếu tố khác ảnh hưởng đến sự thua lỗ của ngành là ngành tôm đang phải đối mặt với những thách thức về khả năng cạnh tranh do chi phí hoạt động liên tục tăng đáng kể ở Ecuador, trong đó có giá nhiên liệu và sự gia tăng của nguyên liệu thô.

Tác động nội bộ

Bên cạnh những tác động từ bên ngoài, theo CNA, năm 2023, ngành tôm Ecuador cũng phải chịu những tác động nội bộ như các chi phí liên quan đến sản xuất, chế biến và tiếp thị trong toàn ngành tôm đã tăng đáng kể trong năm nay thêm 0,28 USD cho mỗi pound sản xuất so với năm 2022.

Điều này chủ yếu là do chi tiêu hàng năm khoảng 80 triệu USD cho an ninh thể hiện gánh nặng tài chính đáng kể đối với ngành, nêu bật nhu cầu đầu tư đáng kể để bảo vệ hoạt động và tài sản. Theo số liệu từ Tổng cục An ninh của Phòng Nuôi trồng Thủy sản Quốc gia, năm 2019 ngành tôm Ecuador khép lại với tổng cộng 77 vụ tội phạm xảy ra, khiến 58 người bị thương và 4 người tử vong.

Thêm vào đó là chi phí vận hành liên tục tăng, bao gồm: các chi phí mới sau khi loại bỏ giá dầu diesel chênh lệch, thuế chuyển đổi ngoại tệ ra (ISD) và thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với đầu vào và vốn hàng hóa, tạo thêm gánh nặng tài chính cho ngành và sự gia tăng giá nguyên liệu thô được sử dụng trong toàn bộ chuỗi giá trị tôm.

Đối mặt với kịch bản giá giảm và chi phí tăng cao, ngành tôm Ecuador đã bị mất thanh khoản 0,98 USD cho mỗi pound sản xuất, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi nhuận của ngành.

Vì vậy, theo CNA, điều bắt buộc là Chính phủ Ecuador phải tập trung nỗ lực vào việc chống tội phạm và giảm chi phí nuôi. CAN cũng thay mặt ngành tôm quốc gia này, nhắc lại cam kết tiếp tục hợp tác với khu vực công để tìm kiếm các giải pháp thay thế đảm bảo sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản, ngành đã trở thành một liên minh quan trọng cho sự ổn định kinh tế xã hội của đất nước, tạo ra hơn 290.000 nơi làm việc trực tiếp và gián tiếp.

Tú Linh