[Tạp chí Người Nuôi Tôm] – Tỷ lệ thành công trong nuôi tôm ở nước ta được đánh giá ở mức thấp, chưa đến 40%. Nguyên nhân chính là do thiệt hại từ dịch bệnh. Vai trò của công tác thú y trong thủy sản là vô cùng quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành hay bại của vụ nuôi.
Tỷ lệ nuôi tôm thành công chỉ khoảng 40%
Tỷ lệ nuôi tôm thành công của Việt Nam chỉ dưới 40%. Con số này thấp hơn nhiều so với một số nước đối thủ như Thái Lan (55%), Ấn Độ (48%). Thậm chí, tỷ lệ nuôi của Thái Lan có thời điểm ở mức trên 80%.
Trả lời phỏng vấn tại một diễn đàn Nông nghiệp, GS.TS Đặng Thị Hoàng Oanh, Giảng viên Cao cấp Trường Thủy sản, Đại học Cần Thơ, nhận định: “Ở Việt Nam, người nuôi đang gặp phải vấn đề về mật độ nuôi, họ thường thả nuôi với mật độ rất cao. Vì vậy, khi tôm bị nhiễm bệnh, khả năng lây lan rất nhanh và rất khó xử lý. Nuôi mật độ cao còn khiến tích tụ nhiều thức ăn thừa, xác động vật, vật chất hữu cơ dưới đáy ao, tạo môi trường tốt cho dịch bệnh phát triển”.
Năm 2022, có hiện tượng là các vùng nuôi tôm tại Việt Nam nói chung và ở khu vực ĐBSCL nói riêng, tôm nuôi nhiễm một loại bệnh do Vi bào tử trùng (EHP). Bệnh này không làm chết tôm, nhưng lại khiến tôm nuôi không lớn hoặc lớn chậm, dẫn tới sản lượng thu hoạch thấp. Ngoài EHP, tôm nuôi còn bị cộng nhiễm một số loại bệnh khác dẫn tới nguyên nhân tỷ lệ thành công thấp.
Hiện tại, chưa có một quy trình nuôi tôm cụ thể, bài bản nào cố định mà cần dựa trên từng vùng nuôi, quy trình nuôi và mô hình nuôi. Cho nên, người nuôi tôm cần đặt quy trình an toàn sinh học lên hàng đầu. Trên thế giới chưa có vaccine để chủ động phòng bệnh cho tôm, nên các biện pháp phòng bệnh chủ yếu phải dựa vào những biện pháp an toàn sinh học và quản lý ao nuôi.
Theo ông Lâm Thành Lâm, Phó Giám đốc HTX Thủy sản Hưng Phú, huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng: “Hiện nay, công tác điều trị nhiều bệnh trên tôm còn hạn chế, chủ yếu là phương pháp phòng bệnh như tuân thủ lịch thời vụ, chọn lựa nguồn giống chất lượng, quản lý chặt chẽ các yếu tố môi trường sẽ giúp người nuôi hạn chế phần nào rủi ro”.
Người nuôi tôm ứng phó cùng lúc nhiều dịch bệnh
Theo tổng kết từ Cục Thú y (Bộ NN&PTNT), giai đoạn 2016 – 2020, diện tích thiệt hại của ngành thủy sản hàng năm khoảng 45.000ha với giá trị khoảng 3.000 tỷ/năm. Lí do là vì dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp và xâm ngập mặn, biến đổi khí hậu.
Trong năm 2022, tổng diện tích tôm nuôi bị dịch hại trên 23,4 nghìn ha, tại 21 tỉnh, thành phố, tăng 15,5% so với năm 2021. Trong đó, diện tích tôm nuôi thâm canh và bán thâm canh bị thiệt hại nhiều nhất, chiếm trên 8.500ha tổng diện tích thiệt hại.
Từ đầu năm 2023 đến nay, cả nước có hơn 1.600ha tôm nuôi tại 6 tỉnh bị thiệt hại (giảm 78% so với cùng kỳ năm 2022). Tổng diện tích xác định được bệnh khoảng 688ha, nhiều nhất tại các tỉnh: Cà Mau, Bạc Liêu, Trà Vinh, Sóc Trăng…
Theo ghi nhận của ngành Thú y, tôm nuôi bị các bệnh phổ biến như Hoại tử gan tụy cấp tính, bệnh Đốm trắng (WSD), bệnh Hoại tử cơ quan tạo máu và cơ quan biểu mô (IHHND), bệnh do Vi bào tử trùng (EHP), bệnh Phân trắng…
Theo ông Tiền Ngọc Tiên, Chi Cục trưởng Chi Cục Thú y vùng VII cho biết, những năm gần đây, tình hình diễn biến thời tiết phức tạp, nước mặn đến trễ hơn… đã làm ảnh hưởng tới tôm nuôi. Các tác nhân gây bệnh như Đốm trắng, Hoại tử gan tụy cấp, Hoại tử dưới vỏ và cơ quan tạo máu vẫn còn lưu hành tại các vùng nuôi. “Đầu năm 2023, đã xảy ra một số loại dịch bệnh trên tôm, dẫn đến nguy cơ bùng phát dịch bệnh trên tôm nuôi thời gian tới là rất cao”, ông Tiên nhận định.
Kết quả giám sát chủ động cho thấy tại 5 vùng nuôi tôm trọng điểm như Cà Mau, Kiên Giang, Bạc Liêu, Sóc Trăng và Trà Vinh, trong năm 2022 phát hiện hơn 1.500/17.000 mẫu có dương tính với các bệnh như Hoại tử gan tụy cấp, Đốm trắng, Hoại tử dưới vỏ và cơ quan tạo máu, EHP. Tỷ lệ này chiếm 8,9%. Như vậy, có thể thấy có một số loại dịch bệnh nguy hiểm đang lưu hành trong vùng thời gian gần đây.
Đặc biệt, với hai bệnh cố hữu là bệnh Đốm trắng và Hoại tử gan tụy cấp. Hai bệnh này thường xuất hiện hơi nghịch mùa với nhau. Bệnh Đốm trắng thường xuất hiện nhiều khi nhiệt độ xuống thấp, còn Hoại tử gan tụy cấp lại dễ xuất hiện ở môi trường có nhiệt độ cao. Ở thời điểm hiện nay, đặc biệt là thời điểm giao mùa, khả năng bộc phát một trong hai loại bệnh nguy hiểm này là rất cao. Bên cạnh đó, trong nuôi tôm thường ít khi xuất hiện 1 loại dịch bệnh, mà sẽ diễn biến nhiều loại bệnh cùng lúc. Cộng thêm yếu tố từ thời tiết, môi trường làm cho bệnh dễ dàng bùng phát, gây thiệt hại lớn cho người nuôi tôm.
Khi môi trường biến động, hoặc cơ thể tôm suy yếu, nguy cơ bùng phát dịch bệnh là rất cao. Việc tăng cường sức đề kháng cho tôm là giải pháp phòng ngừa cần thiết.
Giám sát chặt chẽ ngành tôm
Hiện nay, đối với dịch bệnh trên tôm cần nắm bắt về đặc điểm dịch tễ, đường di chuyển, đặc biệt là cần tìm giải pháp để phòng ngừa sinh học, đánh giá đúng thực trạng và đưa ra các giải pháp gắn với thực tế của môi trường Theo bà Bùi Thị Huỳnh Hoa, Giám đốc Công ty TNHH Khoa học Việt Đức, trong vấn đề nuôi tôm, sử dụng con giống, xả thải, mỗi người nuôi đều phải có trách nhiệm. Trách nhiệm lớn nhất nằm ở các doanh nghiệp sản xuất thuốc thú y, thủy sản nói chung. Chúng ta nên có trách nhiệm trong việc làm của mình. “Luật Thủy sản năm 2017 đã có quy định chi tiết về trách nhiệm, quyền hạn và nghĩa vụ của người nuôi thủy sản. Do đó, mỗi cá nhân người nuôi, doanh nghiệp cần nỗ lực làm tốt hơn để phát triển ngành thủy sản bền vững hơn”, bà Hoa cho hay.
Để khắc phục thiệt hại do dịch bệnh, cần quản lý chặt chẽ chất lượng con giống. Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) đã phối hợp với các địa phương thực hiện kiểm dịch chặt chẽ tôm giống xuất và nhập. Tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác phòng, chống dịch bệnh và tìm hiểu quy định quốc tế để hỗ trợ cho các cơ sở phòng, chống dịch bệnh, đáp ứng nhu cầu xuất khẩu.
Bên cạnh đó, qua kiểm tra thực tế và phản ánh của người nuôi tôm, công tác phòng chống dịch và báo cáo dịch bệnh trên tôm nuôi còn nhiều tồn tại, bất cập, đặc biệt là số liệu về thiệt hại, dịch bệnh chưa sát với thực tế, có thể cao hơn nhiều so với số liệu báo cáo. Trước tình trạng trên, Bộ NN&PTNT đã có công văn đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành của địa phương, chấn chỉnh công tác phòng chống dịch động vật thủy sản, thống kê, báo cáo dịch bệnh thủy sản.
Ngoài ra, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong công tác thú y, các văn bản chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, hướng dẫn chuyên môn của Cục Thú y trong công tác phòng chống dịch bệnh thủy sản, đặc biệt là việc kiểm soát nguồn gốc con giống và kiểm dịch con giống, sử dụng kháng sinh có trách nhiệm; tuân thủ mùa vụ thả nuôi và quy trình kỹ thuật theo hướng dẫn của cơ quan chuyên ngành thủy sản để phát triển nuôi trồng thủy sản bền vững.
Phạm Huệ
“Khối chăn nuôi và thủy sản hiện chiếm 49,45% tổng giá trị sản xuất ngành nông nghiệp. Nếu không có sự phát triển của chăn nuôi và thủy sản, chắc chắn tăng trưởng nông nghiệp không thể đạt được mục tiêu đề ra. Thủy sản và chăn nuôi muốn phát triển bền vững thì công tác thú y phải là biện pháp hàng đầu. Có thể thấy vai trò rất quan trọng của công tác thú y trong môi trường thủy sản”.
Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT phát biểu tại Hội nghị Phòng, chống Dịch bệnh Thủy sản khu vực phía Bắc năm 2021.
- công tác thú y thủy sản li>
- quyết định thành bại vụ tôm li>
- vụ nuôi tôm li> ul>
- Israel: Cải thiện gen tôm càng xanh nhờ công nghệ AI và CRISPR
- Ngành tôm miền Bắc: Ảm đạm sau bão lũ
- Vietstock 2024 phiên bản kỷ niệm đặc biệt: Dẫn đầu sáng tạo và hợp tác
- Grobest giải mã nguyên nhân và đưa ra giải pháp phòng ngừa bệnh phân trắng trên tôm
- Nhập khẩu tôm của Trung Quốc giảm 10% trong 8 tháng đầu năm 2024
- Ấn Độ: Xuất khẩu tăng dù nguồn cung tôm nguyên liệu gặp khó
- Đón đọc Tạp chí Người Nuôi Tôm số tháng 10/2024
- Long An: Nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao, đẩy mạnh xuất khẩu
- Hợp tác để phát triển bền vững vùng nuôi tôm công nghệ cao
- Thái Lan: Giá tôm đạt kỷ lục sau nhiều năm
Tin mới nhất
CN,13/10/2024
- Israel: Cải thiện gen tôm càng xanh nhờ công nghệ AI và CRISPR
- IMVN: Hiểu rõ để phòng ngừa và khắc phục
- Ngành tôm miền Bắc: Ảm đạm sau bão lũ
- Vietstock 2024 phiên bản kỷ niệm đặc biệt: Dẫn đầu sáng tạo và hợp tác
- Grobest giải mã nguyên nhân và đưa ra giải pháp phòng ngừa bệnh phân trắng trên tôm
- Nhập khẩu tôm của Trung Quốc giảm 10% trong 8 tháng đầu năm 2024
- Tận dụng sức mạnh của thảo dược: Bí quyết nuôi tôm khỏe mạnh
- Ấn Độ: Xuất khẩu tăng dù nguồn cung tôm nguyên liệu gặp khó
- Đón đọc Tạp chí Người Nuôi Tôm số tháng 10/2024
- Long An: Nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao, đẩy mạnh xuất khẩu
- Đồng Nai: Ứng dụng công nghệ cao phát triển nghề nuôi tôm
- Kết nối cung cầu tôm giống Ninh Thuận tại Cà Mau
- Giá tôm giảm sâu, người nuôi điêu đứng
- “Phòng các bệnh trên tôm nuôi và các giải pháp giảm chi phí sản xuất tôm”
- Sản xuất tôm giống Cà Mau chỉ đáp ứng 50% nhu cầu
- Giá tôm lao dốc, nông dân gặp khó
- Inforgraphic: Ngành tôm 6 tháng đầu năm 2024
- Nghệ An: Ứng dụng công nghệ quản lý tự động các yếu tố môi trường trong nuôi tôm thẻ chân trắng 3 giai đoạn
- Phú Yên: Số lồng nuôi thủy sản vượt quy hoạch 3,8 lần
- ICAFIS và bước chân đầu tiên trên hành trình xây dựng bể chứa carbon ngành thuỷ sản
- Tăng cường các biện pháp chống nóng trong nuôi trồng thủy sản
- CEO Chuang Jie Cheng: Vị thuyền trưởng – chắc chèo vững lái vượt sóng thành công
- Loay hoay ‘bài toán’ thiếu hụt nguyên liệu ở ngành thủy sản
- Ra mắt bộ 3 cuốn sách Toàn cảnh ngành chăn nuôi, thú y, thủy sản Việt Nam
- Nhiều mặt hàng thủy sản xuất khẩu bứt phá tăng trưởng cao
- Vướng mắc tại các thị trường nhập khẩu thủy sản lớn
Các ấn phẩm đã xuất bản
- Grobest giải mã nguyên nhân và đưa ra giải pháp phòng ngừa bệnh phân trắng trên tôm
- Tổng Giám đốc Tập đoàn HaiD Việt Nam: Chiến lược chinh phục thị trường Việt
- Gói tín dụng 15.000 tỷ đồng: Trợ lực giúp doanh nghiệp vượt khó
- Sri Lanka: Ra mắt gói bảo hiểm rủi ro cho các trang trại tôm đầu tiên tại châu Á
- Hội chợ triển lãm Công nghệ ngành Thủy sản Việt Nam lần đầu tiên tổ chức tại miền Bắc
- USSEC: Hướng tới kỷ nguyên nuôi biển bền vững tiến xa bờ
- BTC FISTECH và Chi Cục Thủy sản Quảng Ninh: Họp bàn kế hoạch phối hợp tổ chức FISTECH 2023
- Diện tích và sản lượng tôm nước lợ năm 2022
- Ngành thuỷ sản miền Bắc – miền Trung: “Sân chơi” đầy sức hút
- Long Thăng: Triển khai chương trình “Tôm to xế xịn 2023”
- Máy sưởi ngâm: Cách mạng hóa nghề nuôi tôm ở Việt Nam
- Waterco: Giải pháp thiết bị hàng đầu trong nuôi trồng thủy sản
- GROSHIELD: “Trợ thủ đắc lực” giúp tôm đề kháng vững vàng hàng ngày, sẵn sàng về đích
- Năm mới, nỗi lo cũ: “Làm sao để tăng cường đề kháng cho tôm?”
- Vi sinh: Giải pháp mục tiêu toàn diện
- Grobest Việt Nam: Tiên phong ra mắt sản phẩm thức ăn chức năng hàng ngày Groshield, nâng cao tối đa sức đề kháng, hướng đến những vụ tôm về đích thành công trong năm tới
- Solagron Vietnam: Nhà sản xuất vi tảo công nghiệp đầu tiên mang dấu ấn Việt Nam
- Giải pháp giảm phát thải trong nuôi trồng thủy sản từ bột cá thủy phân
- Solagron Việt Nam: Ra mắt sản phẩm vi tảo ngôi sao Thalas*Algae dành cho tôm giống
- Xử lý triệt để nấm và vi khuẩn có hại trong ao tôm giống và tôm thịt