[Tạp chí Người Nuôi Tôm] – Với diện tích nuôi tôm 140.000 ha và sản lượng tôm thu hoạch hàng năm lớn nhất nhì cả nước, Bạc Liêu đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xây dựng trở thành trung tâm ngành công nghiệp tôm cả nước.
Chị Đỗ Thị Điệp trên ruộng tôm – lúa
Tôm lúa, tôm rừng giúp giảm phát thải
Theo ông Nguyễn Trung Hiếu, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bạc Liêu, để đạt được mục tiêu bền vững, các hoạt động nuôi trồng thủy sản cần được quản lý chặt chẽ để giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường, bảo vệ và tăng cường khả năng phục hồi của các nguồn tài nguyên thủy sản. “Bên cạnh phát triển các mô hình nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh, Bạc Liêu cũng đang chú trọng phát triển các loại hình nuôi tôm giảm phát thải khí nhà kính như: tôm – lúa quảng canh, tôm rừng quảng canh…”, ông Nguyễn Trung Hiếu nhấn mạnh.
Đến cánh đồng của nông dân thuộc Hợp tác xã (HTX) Thành Công 1 ở ấp 18, xã Phong Thạnh A, thị xã Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu, chúng tôi đã được tham quan những ruộng tôm – lúa. Chị Đỗ Thị Điệp, một xã viên của HTX Thành Công 1 cho biết, gia đình có 12 ha ruộng, trong đó có 4 ha nằm trong vùng đê bao ven sông, giảm được độ mặn, nên còn sản xuất được một vụ lúa. Đồng đất của xã Phong Thạnh A nằm cách biển khoảng 35 km, xưa kia ruộng “ngọt” nên canh tác được 2-3 vụ lúa. Thế nhưng từ khoảng 15 năm trở lại đây, do biến đổi khí hậu, cùng với hiện tượng suy giảm mực nước các con sông (những nhánh rẽ từ sông Hậu đổ ra biển), dẫn đến xâm nhập mặn ngày càng khốc liệt. “Từ mười năm nay, độ nhiễm mặn ngày càng cao, nên không thể trồng được 2-3 vụ lúa như trước đây nữa, mà phải chuyển đổi sang nuôi hai vụ tôm và trồng một vụ lúa”, chị Điệp chia sẻ.
Canh tác hữu cơ, tôm sống khỏe
Theo chị Điệp, suốt các tháng mùa khô, do nước mặn từ biển theo sông tràn vào, cây lúa không thể sống được. Vụ tôm thứ nhất bắt đầu thả giống vào cuối tháng 12 dương lịch, đến tháng 2 năm sau thả tiếp lứa tôm thứ hai. Sang tháng 3, dùng lưới thu hoạch tôm thả nuôi lứa đầu, những tôm mới thả lứa hai và tôm bé do kích thước nhỏ, sẽ lọt qua lưới rơi lại xuống ao, chờ đến tháng 6 sẽ được thu hoạch.
Trong suốt quá trình nuôi tôm, hoàn toàn không cho ăn thức ăn công nghiệp, thay vào đó trộn men vi sinh vào cám gạo hoặc phân gà rồi thả xuống ruộng. Cám gạo lên men sẽ trở thành thức ăn cho tảo và các loài phù du phát triển trong nước ruộng, trở thành thức ăn cho tôm. Phù du dưới ruộng sinh ra rất nhiều loài: cà nghiêu, trùn chỉ (giun đỏ), các loại rong, tảo…
“Những năm trước đây, khi Dự án chưa về, nông dân tự học theo nhau về cách nuôi tôm, chứ không có kiến thức kỹ thuật. Hồi đó, tôm thả với mật độ cao hơn, sử dụng cả phân gà và thức ăn công nghiệp để cho ăn, tỷ lệ tôm chết rất lớn, thường xuyên thua lỗ”, chị Điệp tâm sự.
Theo chị Điệp, từ khi có Dự án tôm – lúa hữu cơ nông dân được hướng dẫn quy trình kỹ thuật nuôi tôm quảng canh theo hướng hữu cơ: thả nuôi với mật độ thấp, không sử dụng thức ăn công nghiệp, sử dụng thiết bị đo độ mặn để thực hiện bơm nước vào hay bơm nước ra để duy trì độ mặn trong ruộng. “Nhờ nuôi theo quy trình kỹ thuật, tôm sống khỏe, hầu như không còn bị lỗ vốn. Hiện nay với 4 ha tôm – lúa của gia đình tôi tham gia mô hình, mỗi vụ thu về 160-200 triệu đồng tiền bán tôm, sau khi trừ đi các khoản chi phí, lợi nhuận còn khoảng 120 triệu đồng”, chị Điệp nói.
Từ cuối tháng 8 trở đi, do mưa nhiều, độ mặn giảm xuống dưới 2‰ thì mới gieo trồng được lúa, cho đến đầu tháng 12 thì thu hoạch. Mỗi khi có mưa xuống, nước trong ruộng sẽ được ngọt hóa, nhưng chỉ một ngày sau muối ở trong đất sẽ hòa tan vào nước khiến độ mặn tăng lên. Do đó, phải thường xuyên bơm nước từ ruộng ra kênh, làm khô ruộng lúa.
“Trước đây, vẫn sử dụng phân hóa học và thuốc trừ sâu cho lúa. Các hóa chất này tồn dư trong ruộng, làm cho tôm chết hàng loạt. Từ khi được tập huấn kỹ thuật canh tác mới, không bón phân và thuốc hóa học nữa mà thay băng phân lợn, phân gà, thuốc trừ sâu sinh học. Tuy hiệu quả phòng trừ sâu bệnh thấp hơn, năng suất lúa thấp hơn, nhưng bù lại đến vụ nuôi tôm, tôm sống khỏe, nên tổng thu nhập của 3 vụ cao hơn, ít rủi ro thua lỗ hơn”, chị Điệp chia sẻ.
Ngoài 4 ha ruộng nằm trong vùng dự án, nhà chị Điệp còn 8 ha do nằm ngoài vùng đê bao sông. Do không thể bơm nước để điều chỉnh độ mặn, nên trên diện tích đó chỉ biết thả nuôi tôm quảng cảnh cả 3 vụ, nhưng tỷ lệ chết rất cao. Cả 8 ha đó bình quân mỗi năm đem về cho gia đình khoảng 150 triệu đồng tiền bán tôm, lợi nhuận 60-80 triệu đồng/năm.
Thúc đẩy chuỗi giá trị tôm – lúa
Ông Nguyễn Văn Hưng, Trường phòng kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bạc Liêu cho biết¸ được sự hỗ trợ từ Chương trình “Thúc đẩy sự tham gia của tư nhân đầu tư phát thải carbon thấp và ứng phó biến đổi khí hậu của ngành nông nghiệp trong thực hiện NDC của Việt Nam” do Chương trình Phát triển Liên hiệp quốc (UNDP) tại Việt Nam chủ trì, trên vùng đất nhiễm mặn của tỉnh Bạc Liêu đang triển khai Dự án “Thúc đẩy chuỗi giá trị tôm – lúa theo hướng chứng nhận quốc tế”. Dự án đang được nhiều HTX hưởng ứng, với tổng diện tích 190 ha, gồm 50 ha tôm rừng và 150 ha tôm – lúa. Nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới, nuôi tôm đã giảm hẳn rủi ro so với trước kia. Trước đây, tỷ lệ số vụ nuôi tôm thua lỗ của nông dân là 50/50, thì nay tỷ lệ thua lỗ chỉ còn khoảng dưới 10%.
Ông Ngô Tiến Chương, Cán bộ cao cấp của Dự án “Thúc đẩy chuỗi giá trị tôm – lúa theo hướng chứng nhận quốc tế” cho biết trong các mô hình tôm – lúa hữu cơ, các loại tảo khuê, tảo lam phát triển, trở thành thức ăn cho tôm, nhờ vậy giảm tối đa lượng thức ăn công nghiệp cho tôm. Phân do tôm thải ra sẽ trở thành dinh dưỡng cho cây lúa phát triển, nên không cần sử dụng phân bón hóa học.
Trong khuôn khổ của dự án, 30 cán bộ thủy sản đã được đào tạo năng lực; 279 nông dân được đào tạo về quy trình kỹ thuật tôm – lúa theo hướng hữu cơ; 150 nông dân được đào tạo chứng chỉ quốc tế (ASC, EU Organic). Hiện nay, đã có 150 hộ dân tham gia mô hình được ký hợp đồng liên kết bán sản phẩm cho Công ty Thủy sản Minh Phú.
“Kết quả kiểm nghiệm trong các mô hình canh tác lúa – tôm hữu cơ cho thấy, chất lượng nguồn nước đảm bảo cho việc phát triển mô hình nuôi tôm – lúa theo hướng hữu cơ dựa trên những chỉ tiêu phân tích. Với ứng dụng vi sinh trong quá trình nuôi giúp chất lượng nước ổn định, tảo lục và tảo khuê chiếm ưu thế, trong khi hạn chế sự phát triển của tảo mắt và tảo lam phát triển. Nhóm sinh vật đáy được cải thiện góp phần làm tăng năng suất tôm nuôi”, ông Ngô Tiến Chương khẳng định.
Hướng tới thực thi cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại COP 26 là đưa phát thải về “net zero” vào năm 2050, PGS.TS. Võ Nam Sơn, Trường Đại học Cần Thơ cho rằng, ngành hàng tôm cần phải chuyển đổi sang mô hình sản xuất kinh tế tuần hoàn: Đầu vào “xanh” – Tái sử dụng tất cả các nguồn thải cho một quy trình sản xuất khác. Ông Sơn khuyến cáo các nông hộ, trang trại nuôi tôm nên chuyển đổi theo hướng tuần hoàn khép kín, nuôi đa loài trong một ao, trang trại sản xuất kết hợp (tôm + khác), sử dụng các đầu vào “xanh” như: dùng điện mặt trời hoặc sử dụng năng lượng xanh, ngừng sử dụng phân bón hóa chất, nuôi thêm các loài hấp thu hữu cơ (chất lơ lửng), nuôi kèm các loài hấp thu vô cơ.
Chu Khôi
- Bạc Liêu li>
- Nuôi tôm giảm phát thải li> ul>
- Xây dựng Đồng bằng sông Cửu Long trở thành vùng trọng điểm về công nghiệp tôm: Nhìn từ “thủ phủ” tôm Bạc Liêu
- Lo ngại ô nhiễm nguồn nước, nông dân Quỳnh Lưu không dám thả tôm
- Indonesia: Cấp phép cho 3 công ty Việt Nam nuôi tôm hùm giống
- Nuôi tôm trên ruộng lúa nhiễm mặn
- Ấn Độ: Giảm thuế hải quan đối với thức ăn và tôm giống bố mẹ
- Quảng Nam: Được mùa nuôi tôm thẻ chân trắng
- Sản xuất tôm giống: Cần tuân thủ quy trình và áp dụng công nghệ
- Tin bão khẩn: Cơn bão số 2
- Bangladesh: Đẩy mạnh nuôi tôm càng xanh
- Kiểm soát tảo trong ao nuôi trồng thủy sản
Tin mới nhất
T7,27/07/2024
- Xây dựng Đồng bằng sông Cửu Long trở thành vùng trọng điểm về công nghiệp tôm: Nhìn từ “thủ phủ” tôm Bạc Liêu
- Lo ngại ô nhiễm nguồn nước, nông dân Quỳnh Lưu không dám thả tôm
- Tăng cường bảo vệ vật nuôi thủy sản trong mùa mưa lũ
- Vận hành Hệ thống nuôi tôm công nghệ cao tiết kiệm năng lượng
- Indonesia: Cấp phép cho 3 công ty Việt Nam nuôi tôm hùm giống
- Nuôi tôm trên ruộng lúa nhiễm mặn
- Xử lý triệt để nấm và vi khuẩn có hại trong ao tôm giống và tôm thịt
- Ấn Độ: Giảm thuế hải quan đối với thức ăn và tôm giống bố mẹ
- Hoạt tính kháng khuẩn in vitro của Silvafeed® TSP chống lại Piscirickettsia Salmonids và Flavobacterium Psychrophilum
- Phèn trong ao tôm: Hiểm họa tiềm ẩn
- Xây dựng Đồng bằng sông Cửu Long trở thành vùng trọng điểm về công nghiệp tôm: Nhìn từ “thủ phủ” tôm Bạc Liêu
- Lo ngại ô nhiễm nguồn nước, nông dân Quỳnh Lưu không dám thả tôm
- Indonesia: Cấp phép cho 3 công ty Việt Nam nuôi tôm hùm giống
- Nuôi tôm trên ruộng lúa nhiễm mặn
- Ấn Độ: Giảm thuế hải quan đối với thức ăn và tôm giống bố mẹ
- Quảng Nam: Được mùa nuôi tôm thẻ chân trắng
- Sản xuất tôm giống: Cần tuân thủ quy trình và áp dụng công nghệ
- Bangladesh: Đẩy mạnh nuôi tôm càng xanh
- ICAFIS và bước chân đầu tiên trên hành trình xây dựng bể chứa carbon ngành thuỷ sản
- Tăng cường các biện pháp chống nóng trong nuôi trồng thủy sản
- CEO Chuang Jie Cheng: Vị thuyền trưởng – chắc chèo vững lái vượt sóng thành công
- Loay hoay ‘bài toán’ thiếu hụt nguyên liệu ở ngành thủy sản
- Ra mắt bộ 3 cuốn sách Toàn cảnh ngành chăn nuôi, thú y, thủy sản Việt Nam
- Nhiều mặt hàng thủy sản xuất khẩu bứt phá tăng trưởng cao
- Vướng mắc tại các thị trường nhập khẩu thủy sản lớn
- Đầm Hà (Quảng Ninh): Giao khu vực biển nuôi trồng thủy sản
Các ấn phẩm đã xuất bản
- Gói tín dụng 15.000 tỷ đồng: Trợ lực giúp doanh nghiệp vượt khó
- Sri Lanka: Ra mắt gói bảo hiểm rủi ro cho các trang trại tôm đầu tiên tại châu Á
- Hội chợ triển lãm Công nghệ ngành Thủy sản Việt Nam lần đầu tiên tổ chức tại miền Bắc
- USSEC: Hướng tới kỷ nguyên nuôi biển bền vững tiến xa bờ
- BTC FISTECH và Chi Cục Thủy sản Quảng Ninh: Họp bàn kế hoạch phối hợp tổ chức FISTECH 2023
- Diện tích và sản lượng tôm nước lợ năm 2022
- Ngành thuỷ sản miền Bắc – miền Trung: “Sân chơi” đầy sức hút
- Long Thăng: Triển khai chương trình “Tôm to xế xịn 2023”
- Hiệu quả vượt trội với mô hình nuôi cá điêu hồng Thăng Long
- Năm mới, nỗi lo cũ: “Làm sao để tăng cường đề kháng cho tôm?”
- Máy sưởi ngâm: Cách mạng hóa nghề nuôi tôm ở Việt Nam
- Waterco: Giải pháp thiết bị hàng đầu trong nuôi trồng thủy sản
- GROSHIELD: “Trợ thủ đắc lực” giúp tôm đề kháng vững vàng hàng ngày, sẵn sàng về đích
- Năm mới, nỗi lo cũ: “Làm sao để tăng cường đề kháng cho tôm?”
- Vi sinh: Giải pháp mục tiêu toàn diện
- Grobest Việt Nam: Tiên phong ra mắt sản phẩm thức ăn chức năng hàng ngày Groshield, nâng cao tối đa sức đề kháng, hướng đến những vụ tôm về đích thành công trong năm tới
- Solagron Vietnam: Nhà sản xuất vi tảo công nghiệp đầu tiên mang dấu ấn Việt Nam
- Giải pháp giảm phát thải trong nuôi trồng thủy sản từ bột cá thủy phân
- Solagron Việt Nam: Ra mắt sản phẩm vi tảo ngôi sao Thalas*Algae dành cho tôm giống
- Xử lý triệt để nấm và vi khuẩn có hại trong ao tôm giống và tôm thịt