[Tạp chí Người Nuôi Tôm] – Nhiệt độ cao là điều kiện lý tưởng để tôm thẻ chân trắng phát triển, đồng thời cũng là thời điểm tôm dễ nhiễm bệnh nhất. Nhiều nông dân do chưa hiểu rõ tác hại của nhiệt độ cao đối với nuôi trồng thủy sản nên cho ăn, sử dụng thuốc không đúng cách khiến dịch bệnh bùng phát, gây thiệt hại nặng nề.

Người nuôi tôm Hà Tĩnh sử dụng mái che giúp hỗ trợ nuôi tôm mùa nắng nóng

MỘT SỐ VẤN ĐỀ THƯỜNG GẶP

Thời tiết nắng nóng, cường độ nắng cao khiến nhiệt độ nước ao nuôi tăng, tảo, vi khuẩn và các sinh vật khác sinh sản mạnh, thủy vực dễ bị phân tầng như thermocline, oxycline. Các vùng nước trong ao có xu hướng trở nên kém trong suốt, độ pH cao, thiếu oxy hòa tan và các vấn đề khác.

Nhiệt đáy

Vào mùa nhiệt độ tăng cao, nhiều ao sẽ có hiện tượng “nhiệt đáy”, khi thò chân trần xuống ao sẽ cảm thấy lòng bàn chân rất nóng, lạnh dần từ dưới lên trên, thỉnh thoảng có bọt nổi lên. Dùng sào tre thọc xuống đáy ao, khi kéo lên khỏi ao có thể cảm nhận được hơi nóng. Ao có đáy nóng dễ bị thiếu oxy đáy gây hiện tượng “tôm nhảy”, “tôm chết nổi”.

Nguyên nhân do nhiệt độ tầng trên cao hơn tầng dưới làm tăng trở lực của quá trình hòa trộn nước tầng trên và tầng dưới, hình thành “đường nhiệt”. Một khi thethermocline được hình thành, oxy ở lớp trên không thể trao đổi với lớp dưới và chất dinh dưỡng ở lớp dưới không thể được bổ sung cho lớp trên. Theo thời gian, một lượng lớn chất hữu cơ ở lớp đáy tích tụ và một loại vi khuẩn hiếu khí sinh sản để hình thành quá trình lên men hiếu khí, tạo ra rất nhiều nhiệt. Nhiệt đáy giống như hầm biogas. Quá trình gia nhiệt đáy sẽ làm trầm trọng thêm mức tiêu thụ oxy và làm trầm trọng thêm độc tính của nitrit và hydro sunfua.

Bệnh phân trắng

Phân trắng thường là kết quả của bệnh gan. Khi chức năng gan suy giảm, khả năng miễn dịch và tiêu hóa của tôm rõ ràng là không đủ. Nếu tôm ăn phải bùn, rong rêu, thức ăn ôi thiu rất dễ bị nhiễm vi khuẩn và bùng phát bệnh phân trắng

Lượng thức ăn nạp vào chậm

Có một số lý do khiến lượng thức ăn ăn vào chậm, chẳng hạn như khó lột xác, lông mao dài, đáy nóng và có mùi hôi, lượng oxy hòa tan thấp, nhiễm các bệnh do vi khuẩn như viêm ruột và thối mang. Những lý do chính khiến lượng thức ăn ăn vào chậm trong thời kỳ nhiệt độ cao là nhiệt độ đáy và mùi hôi, oxy hòa tan thấp và các bệnh về đường tiêu hóa.

Lột xác không thành công

Khi nhiệt độ tăng cao, khí hậu hoặc môi trường thay đổi khiến tôm lột xác bất thường, quá trình chuyển hóa canxi và phốt pho trong quá trình lột xác gặp khó khăn.

Triệu chứng chủ yếu: Tôm gầy và mềm, thân mềm như sợi bún, cơ thể gầy yếu, di chuyển chậm chạp, sức sống kém, màu sắc cơ thể sẫm, hơi đỏ, mang có màu vàng hoặc trắng, roi cũng có màu đỏ và dạ dày trống rỗng.

PHƯƠNG PHÁP GIẢM THIỂU TÁC ĐỘNG

Để giảm thiểu tác động của nhiệt độ cao đến quá trình sinh sản của tôm thẻ chân trắng P. Vannamei, người nuôi tôm sẽ cải thiện công tác quản lý từ các khía cạnh sau.

Theo dõi chất lượng nước và tăng oxy và thay nước kịp thời

Thường xuyên sử dụng vi sinh có ích để duy trì chất lượng nước ao ổn định. Sử dụng vi sinh vật có lợi sau từ 7-10 ngày. Vi khuẩn quang hợp và Bacillus có thể được sử dụng. Vi khuẩn quang hợp có thể được sử dụng cùng với bột zeolite. Bacillus nên được sử dụng vào buổi sáng vào ngày nắng, đồng thời nên sử dụng thiết bị sục khí hoặc máy tạo oxy. Thường xuyên sử dụng máy tạo oxy có thể giúp giữ nước ở trạng thái giàu oxy. Đối với ao nuôi mật độ cao và chất lượng nước lão hóa, ngoài việc tăng thời gian hoạt động của máy sục khí để tăng oxy, có thể sử dụng máy tạo oxy để tăng oxy thường xuyên giúp nước luôn ở trạng thái giàu oxy. Có thể bổ sung oxy từ besodium percarbonate, liều lượng 0,8-1,5 ppm.

Kiểm soát lượng thức ăn và ngăn chặn suy thoái đáy ao

Trong mùa nhiệt độ cao, có đủ oxy hòa tan vào ban ngày và tôm ăn thức ăn rất nhanh nên nhiều người nuôi thường có xu hướng bổ sung thêm nhiều thức ăn làm phát sinh tảo, và vi sinh vật, chúng sẽ tiêu thụ lượng lớn oxy để hô hấp vào ban đêm. Ngoài ra, thức ăn dư thừa và phân trong quá trình nuôi sẽ tích tụ ở phía dưới đáy ao, làm suy thoái chất lượng nước đáy ao nuôi. Ngoài ra, nhiệt độ cao làm cho nhiệt độ của vùng nước tăng lên. Sau khi nhiệt độ tăng lên, sẽ đẩy nhanh quá trình trao đổi chất của nấm đáy và quá trình phân hủy đáy sẽ diễn ra nhanh hơn. Vì vậy, khi quan sát ao vào ban đêm thường thấy tôm nằm ven ao hoặc bơi lội ở tầng trên và tầng giữa.

Ngoài ra, thay đổi chế độ cho ăn một lần như thông thường, thức ăn có thể được cho ăn hai lần trước khi mặt trời mọc và sau khi mặt trời lặn, 30% vào buổi sáng và 70% vào buổi tối. Cho ăn ít hơn trong giai đoạn đầu và cho ăn nhiều hơn trong giai đoạn sau. Cho ăn ít hơn vào buổi sáng trong khi cho ăn nhiều hơn vào buổi tối. Ăn ít hơn trong thời kỳ lột xác và ăn nhiều hơn trong thời kỳ bình thường.

Phòng chống bệnh tật

Vào mùa nắng nóng, mức độ trao đổi chất trong cơ thể tôm giảm, cộng với môi trường nước xấu đi, sinh vật gây bệnh sinh sôi, dễ gây bệnh cho tôm. Vì vậy, phòng bệnh là trên hết.

Nâng cao khả năng miễn dịch của tôm bằng cách bổ sung các chất dinh dưỡng bổ sung. Cho ăn axit mật có thể cải thiện hiệu quả khả năng miễn dịch và chống stress của tôm. Axit mật được chiết xuất từ mật tiết ra từ gan động vật, có thể bảo vệ gan của tôm, tăng cường chức năng gan, thúc đẩy giải độc gan, giảm gánh nặng cho gan, phục hồi gan bị tổn thương và cải thiện khả năng chống căng thẳng của tôm.

Tác giả: Nancy Yang (Giám đốc kinh doanh phụ gia TACN tại Shandong Longchang Animal Health Product Co., Ltd)

Tố Uyên (Biên dịch)